Do końca września rolnicy będą mogli składać wnioski, a 10 października ruszy wypłata pomocy dla rolników poszkodowanych przez suszę – powiedział na konferencji prasowej po posiedzeniu rządu minister rolnictwa Marek Sawicki. Łączna suma przyznaj dzisiaj rolnikom pomocy to ok. 488 milionów złotych.

Do końca tygodnia rząd w trybie obiegowym przyjmie projekt uchwały w sprawie pomocy dla rolników i przeznaczy na ten cel 488 mln zł. W tym 450 mln to bezpośrednia pomoc do hektara. Dodatkowo rząd 17 mln złotych będzie przeznaczonych na dopłaty do materiału siewnego i prawie 21,6 mln zł to pomoc dla plantatorów czarnej porzeczki – powiedział po posiedzeniu Rady Ministrów minister marek Sawicki.

- Wartość pomocy dla sadów i krzewów owocowych to 800 złotych,

a dla pozostałych upraw 400 zł do hektara. (stawki dla gospodarstw posiadających ubezpieczenie upraw).

Z zastrzeżeniem, że stawka ta zgodnie z prawem europejskim dotyczy gospodarstw, które ubezpieczyły się od przynajmniej jednego ryzyka pogodowego. Gospodarstwa nie ubezpieczone będą miały tą pomoc pomniejszoną o połowę – zapowiedział minister Sawicki.  

Pomoc będzie udzielana dla tych gospodarstw, które dysponują protokołami strat wykazującymi , że szkody spowodowane suszą obniżyły ich dochody o 30 %.

Oprócz tego gospodarstwa rolników będą mogły liczyć na standardową pomoc polegająca na możliwości zaciągania nowych kredytów preferencyjnych, ułatwienia w spłacie starych oraz ułatwienia w wywiązaniu się ze zobowiązań wobec ANR oraz KRUS.

- Jednocześnie pragnę przypomnieć, że 14 sierpnia wystąpiłem do Komisji Europejskiej o dodatkową pomoc dla producentów bydła mięsnego i mlecznego, tak, aby mogli kontynuować swoją działalność mimo suszy.  Mam nadzieję, że sprawa ta 7 września podczas nadzwyczajnego posiedzenia unijnych ministrów rolnictwa będzie przedmiotem dyskusji, a potem decyzji. Dodatkowo 31 sierpnia w ramach Trójkąta Weimerskiego spotykam się z ministrem rolnictwa Francji i Niemiec. Będziemy rozmawiać nie tylko o bieżących problemach na rynku mleka czy wieprzowiny, jak pierwotnie planowaliśmy, ale także z sytuacji suszowej, która doskwiera nie tylko rolnikom z Polski – wyjaśnił minister Marek Sawicki.  

Ostatnim punktem pomocy dla rolników poszkodowanych przez suszę jest przyśpieszenie wypłat tegorocznych płatności obszarowych - Minister finansów zobowiązał się, że przyśpieszy wypłatę unijnych dotacji w systemie zaliczkowym, a to oznacza, że jeszcze w tym roku rolnicy otrzymają na konta 8 mld zł – podsumował szef resortu rolnictwa. 

Źródło:www.czwa.odr.net.pl

Komunikat nr 9 IUNG

Komunikat odnośnie wystąpienia warunków suszy w Polsce

Rok: 2015; okres: 09 (21.VI - 20.VIII)

Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa – Państwowy Instytut Badawczy w Puławach, zgodnie z wymogami Obwieszczenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi opracował wartości klimatycznego bilansu wodnego dla wszystkich gmin Polski (3064 gmin) oraz w oparciu o kategorie gleb określił w tych gminach aktualny stan zagrożenia suszą rolniczą dla następujących upraw: kukurydzy na ziarno i kiszonkę, ziemniaka, buraka cukrowego, chmielu, tytoniu, warzyw gruntowych, krzewów i drzew owocowych oraz roślin strączkowych.

W dziewiątym okresie raportowania tj.od 21 czerwca do 20 sierpnia 2015 roku, stwierdzamy zagrożenie wystąpienia suszy rolniczej na obszarze Polski. Wartości Klimatycznego Bilansu Wodnego (KBW), na podstawie których dokonywana jest ocena stanu zagrożenia suszą, są na całym terytorium Polski ujemne.

W obecnym okresie sześciodekadowym zagrożenie suszą rolniczą występuje wśród upraw:

• Roślin strączkowych
• Ziemniaka
• Krzewów owocowych
• Chmielu
• Tytoniu
• Warzyw gruntowych
• Kukurydzy na kiszonkę
• Kukurydzy na ziarno
• Buraka cukrowego
• Drzew owocowych

Obecnie największe zagrożenie suszą w Polsce występuje dla roślin strączkowych. Susza dla tej uprawy występuje na glebach wszystkich kategorii:

• I kategorii (gleby bardzo lekkie), grupa granulometryczna: piasek luźny, piasek luźny pylasty, piasek słabo gliniasty, piasek słabo gliniasty pylasty,
• II kategorii (gleby lekkie), grupa granulometryczna: piasek gliniasty lekki, piasek gliniasty lekki pylasty, piasek gliniasty mocny, piasek gliniasty mocny pylasty,
• III kategorii (gleby średnie), grupa granulometryczna: glina lekka,  glina lekka pylasta, pył gliniasty, pył zwykły, pył piaszczysty
• IV kategorii (gleby ciężkie), grupa granulometryczna: glina średnia, glina średnia pylasta, glina ciężka, glina ciężka pylasta, pył ilasty, ił, ił pylasty

Susza dla tych upraw występuje we wszystkich województwach kraju,w 2952 gminach (w 96,3% gmin) na 52,4% gruntów ornych.W 6 województwach suszę odnotowano w 100% gmin tj. w woj.: lubuskim, łódzkim, mazowieckim, opolskim, podlaskim oraz wielkopolskim. Niewiele mniejsze zagrożenie suszą wystąpiło w woj. lubelskim i dolnośląskim (odpowiednio 99,6 i 99,1%). W 5 województwach odnotowano wystąpienie suszy z udziałem ponad 90% gmin. Szczegółowe dane dotyczące zagrożenia suszą dla tej grupy upraw przedstawia tabela 1.

Tabela 1. Zagrożenie suszą rolniczą dla upraw roślin strączkowych

Zagrożenie suszą rolniczą dla ziemniakawystępuje na glebach I, II, III oraz IV kategorii.Susza dla tej uprawy występuje w 16 województwach, w 2697 gminach (w 88% gmin kraju) na 53,3% gruntów ornych. Największe zagrożenie występuje w województwach: lubelskim, łódzkim, mazowieckim, opolskim, podlaskim, w których odnotowano 100% gmin z suszą dla tej uprawy. W województwach: świętokrzyskim, kujawsko-pomorskim, wielkopolskim odnotowano ponad 98% gmin zagrożonych suszą rolniczą dla ziemniaka. Szczegółowe dane dotyczące tej uprawy przedstawia tabela 2.

Tabela 2. Zagrożenie suszą rolniczą dla uprawy ziemniaka

Zagrożenie suszą rolniczą dla krzewów owocowychwystępuje na glebach I, II, III oraz IV kategorii.Susza dla tych upraw występuje w 16 województwach, w 2697 gminach (w 88% gmin kraju) na 53,3% gruntów ornych. Największe zagrożenie występuje w województwach: lubelskim, łódzkim, mazowieckim, opolskim, podlaskim, w których odnotowano 100% gmin z suszą dla tych upraw. W województwach: świętokrzyskim, kujawsko-pomorskim, wielkopolskim odnotowano ponad 98% gmin zagrożonych suszą rolniczą w uprawie krzewów owocowych. Szczegółowe dane dotyczące tych upraw przedstawia tabela 3.

Tabela 3. Zagrożenie suszą rolniczą dla upraw krzewów owocowych

Zagrożenie suszą rolniczą dla chmieluwystępuje na glebach I i II kategorii.Susza(potencjalna)dla tej uprawy występuje w 13 województwach, w 1578 gminach (w 51,5% gmin kraju) na 19,2% gruntów ornych. Największe zagrożenie występuje w województwie łódzkim w którym odnotowano 100% gmin z zagrożeniem suszą dla tej uprawy. Bardzo duże zagrożenie występuje w woj: lubelskim, świętokrzyskim, opolskim oraz mazowieckim (w ponad 90% gmin). Dane dotyczące zagrożenia suszą dla tej uprawy przedstawia tabela 4.

Tabela 4. Zagrożenie suszą rolniczą dla chmielu

Zagrożenie suszą rolniczą dla tytoniuwystępuje na glebach I, II, III kategorii. Susza (potencjalna)dla tej uprawy występuje w 12 województwach, w 1091 gminach (w 35,6% gmin kraju) na 14,3% gruntów ornych. Największe zagrożenie występuje w województwie lubelskim, w którym odnotowano 91% gmin z zagrożeniem suszą dla tej uprawy. Bardzo duże zagrożenie występuje w woj: opolskim, mazowieckim oraz łódzkim (w ponad 80% gmin). Dane dotyczące zagrożenia suszą dla tej uprawy przedstawia tabela 5.

Tabela 5. Zagrożenie suszą rolniczą dla tytoniu

Zagrożenie suszą rolniczą dla warzyw gruntowychwystępuje na glebach I i II kategorii. Susza dla tej uprawy występujew 12 województwach, w 1090 gminach (w 35,6% gmin kraju) na 12,6% gruntów ornych. Największe zagrożenie występuje w województwie lubelskim, w którym odnotowano 91% gmin z zagrożeniem suszą dla tej uprawy. Bardzo duże zagrożenie występuje w woj: opolskim, mazowieckim oraz łódzkim (w ponad 80% gmin). Dane dotyczące zagrożenia suszą dla tej uprawy przedstawia tabela 6

Tabela 6. Zagrożenie suszą rolniczą dla warzyw gruntowych

Zagrożenie suszą rolniczą dla kukurydzy na kiszonkęwystępuje na glebach II i III kategorii. Susza dla tej uprawy występujew 11 województwach, w 1087 gminach (w 35,5% gmin kraju) na 8,3% gruntów ornych. Największe zagrożenie występuje w województwie lubelskim, w którym odnotowano 92,3% gmin z zagrożeniem suszą dla tej uprawy. Bardzo duże zagrożenie występuje w woj: opolskim oraz mazowieckim łódzkim (w ponad 80% gmin).Informujemy, że uprawa kukurydzy na kiszonkę na glebach I kategorii podatności gleb na suszę nie jest zalecana, z tego względu nie jest ona objęta monitoringiem suszy rolniczejDane dotyczące zagrożenia suszą dla tej uprawy przedstawia tabela 7.

Tabela 7. Zagrożenie suszą rolniczą dla kukurydzy na kiszonkę

Zagrożenie suszą rolniczą dla buraka cukrowegowystępuje na glebach II i III kategorii. Susza dla tej uprawy występujew 9 województwach, w 659 gminach (w 21,5% gmin kraju) na 5,6% gruntów ornych.Największe zagrożenie występuje w województwie lubelskim oraz mazowieckim, w których odnotowano odpowiednio 76,9% i 73,6% gmin z zagrożeniem suszą dla tej uprawy.Informujemy, że uprawa buraka cukrowego na glebach I kategorii podatności gleb na suszę nie jest zalecana, z tego względu nie jest ona objęta monitoringiem suszy rolniczejDane dotyczące zagrożenia suszą dla tej uprawy przedstawia tabela 8.

Tabela 8. Zagrożenie suszą rolniczą dla kukurydzy na kiszonkę

Zagrożenie suszą rolniczą dla drzew owocowychwystępuje na glebach I i II kategorii. Susza dla tej uprawywystępuje w 9 województwach, w 651 gminach (w 21,2% gmin kraju) na 6,0% gruntów ornych.Największe zagrożenie występuje w województwie lubelskim oraz mazowieckim, w których odnotowano odpowiednio 74,8% i 74,5% gmin z zagrożeniem suszą dla tej uprawy. Dane dotyczące zagrożenia suszą dla tej uprawy przedstawia tabela 9.

Tabela 9. Zagrożenie suszą rolniczą dla drzew owocowych

Zagrożenie suszą rolniczą dla kukurydzy na ziarnowystępuje na glebach II kategorii. Susza dla tej uprawy występujew 2 województwach, w 203 gminach (w 6,6% gmin kraju) na 1,8% gruntów ornych.Największe zagrożenie występuje w województwie lubelskim, w którym odnotowano 46,6% gmin z zagrożeniem suszą dla tej uprawy.Informujemy, że uprawa kukurydzy na ziarno na glebach I kategorii podatności gleb na suszę nie jest zalecana, z tego względu nie jest ona objęta monitoringiem suszy rolniczej. Dane dotyczące zagrożenia suszą dla tej uprawy przedstawia tabela 10.

Tabela 10. Zagrożenie suszą rolniczą dla kukurydzy na ziarno

Tak jak w poprzednim okresie raportowania również w dziewiątym okresie raportowania tj. od 21 czerwca do 20 sierpnia 2015 roku obszaremszczególnie narażonym na deficyt wodyjest nadalLubelszczyzna. Na tym terenie notowany jest niedobór wody wynoszący od-200 do nawet -249 mm (w północnych rejonach tego regionu).

Nadal bardzo niskie wartości klimatycznego bilansu wodnegowystępują również w południowych obszarach województwamazowieckiego. Wartości KBW w tych rejonach wynosiły od-230 do -239 mm. W dalszym ciąguniskie wartości KBWwystępowały we wschodniej części województwałódzkiegooraz w środkowych rejonach woj.mazowieckiego,wynosiły od-220 do -229 mm.

W dalszym ciągu do obszarów odużym niedoborze wodynależy uznać północne rejony woj.świętokrzyskiego, zachodnie obszary woj.łódzkiego, północne obszary woj.mazowieckiego i podlaskiego, południowe woj. lubelskiegoiopolskiegooraz w centralnej części woj.dolnośląskiego.Na tych terenach deficyt wody wynosi od -200 do -219 mm.

Informujemy, że w oparciu Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie wartości klimatycznego bilansu wodnego (KBW), oznaczającego wystąpienie suszy dla wybranych grup i gatunków roślin uprawnych a także kategorie gleb w okresie wegetacyjnym, oraz o wyznaczone wartości krytyczne KBW, oznaczającewystąpienie 20% obniżenia plonów w skali gminy w danym roku w stosunku do plonów uzyskanych w średnich wieloletnich warunkach pogodowych, stwierdzono dotychczas zagrożenie suszą w okresie wegetacyjnym w 2015 roku na terenie Polskiwśród 14 grup i gatunków roślin:

• Zbóż jarych
• Zbóż ozimych
• Krzewów owocowych
• Truskawek
• Roślin strączkowych
• Rzepaku i rzepiku
• Tytoniu
• Warzyw gruntowych
• Ziemniaka
• Chmielu
• Kukurydzy na kiszonkę
• Kukurydzy na ziarno
• Buraka cukrowego
• Drzew owocowych

Liczbę wszystkich gmin zagrożonych dotychczasową tegoroczną suszą rolniczą w Polsce oraz udział gmin zagrożonych (w %) prezentuje tab. 11.

Tabela 11. Liczba wszystkich gmin oraz udział gmin zagrożonych dotychczasową tegoroczną suszą rolniczą w Polsce (w %)

Potencjalną powierzchnię zagrożenia suszą rolniczą w 2015 roku w Polsce przedstawia tabela 12.

Tabela 12. Potencjalna powierzchnia zagrożenia suszą rolniczą w 2015 roku

*Powierzchnia gruntów ornych i sadów wg Rocznika Statystycznego Rolnictwa, Warszawa 2014, grunty orne: 13 818 287 ha, sady 285 402 ha, razem 14 103 689 ha

Informujemy, że każdy deficyt wody powoduje obniżenie plonów wszystkich uprawianych roślin. Natomiast wystąpienie krytycznej wartości KBW, oznacza przeciętne obniżenie plonów w skali gminy o 20% w danym roku w stosunku do plonów uzyskiwanych przy średnich wieloletnich warunkach pogodowych, oznacza to że ostateczneplony w danej gminie dla uprawy, której wartości progowe zostały przekroczone,będą niższe o 20% w danym roku w stosunku do plonów uzyskiwanych przy średnich wieloletnich warunkach pogodowych.Natomiast w przypadku, kiedy że wartości krytyczne nie zostają przekroczone, oznacza to, że średnie straty w plonach w gminienie przekroczą 20%,jednakże należy zaznaczyć,że i w tym przypadkach w poszczególnych gospodarstwach straty w plonach mogą wynosić nawet 30-40%.Albowiemoszacowane wartości w wysokości strat plonów w skali gminy, nie wykluczają, że straty w gospodarstwie mogły wynosić nawet więcej niż 25-30%. Lokalne warunki glebowo-klimatyczne konkretnego pola mogą bowiem odbiegać od wyników modelowania w dużej skali (gminy) i wielkość strat na konkretnym polu może określićspecjalnie do tego celu powołana komisja,której celem powinno być zweryfikowanie skutków suszy w terenie (gminie).

W lipcu odnotowano bardzo podobny rozkład temperatury powietrza na terenie Polski jak w czerwcu. Najniższą temperaturę powietrza notowano w północnych oraz północno - wschodnich rejonach kraju. Natomiast najwyższą temperaturę notowano w południowo-zachodnich obszarach Polski. W północnych rejonach kraju notowano temperaturę nawet poniżej 17,0°. W południowych obszarach Pojezierza Pomorskiego, na Pojezierzu Mazurskim, Nizinie Podlaskiej również było chłodno z temperaturą wynoszącą od 17°C do 18°C. Na Wyżynach i Nizinach Polskich zanotowano wysoką temperaturę od 18°C do 20°C. Natomiast najwyższą temperaturę (powyżej 20°C) odnotowano w południowych obszarach Niziny Śląskiej oraz na Pogórzu Karpackim, w niektórych rejonach tego obszaru odnotowano nawet powyżej 21°C.

Rozkład temperatury w pierwszej dekadzie sierpnia nie odbiegał od jej rozkładu w czerwcu i lipcu. Najchłodniej, w dalszym ciągu było na Pobrzeżu, w północnej części Pojezierza Pomorskiego oraz na Żuławach, poniżej 21°C. W południowych rejonach Pojezierza Pomorskiego, na obszarze Pojezierza Mazurskiego odnotowano temperaturę od 21 do 23°C. Najcieplej było na Nizinie Śląskiej od 24,5 do ponad 25°C. Na pozostałym obszarze kraju notowano od 23 do 24,5°C.

Druga dekada sierpnia również była w Polsce bardzo ciepła. Najcieplej było w zachodniej części kraju z temperaturą powietrza wynoszącą ponad 23°C. Na znacznej powierzchni Polski również było bardzo ciepło od 20 do 23°C. Tylko nieco chłodniejszym rejonem Polski była północno-wschodnia część kraju z temperaturą powietrza wynoszącą poniżej 20°C.

W lipcu opady wystąpiły w pięciu głównych pasach, trzy z nich charakteryzowały się opadami stosunkowo wysokimi od 70 do 100 mm, a dwa z nich opadami mniejszymi – wynoszącymi nawet od poniżej 30 do 70 mm. Wyższe opady (powyżej 70 mm) wystąpiły na pobrzeżu Bałtyku , w północnych rejonach Pojezierza Pomorskiego, na Ziemi Lubuskiej, na Pojezierzu Wielkopolskim, Mazurskim oraz w południowo-wschodniej Polsce. Natomiast obszarami o mniejszych opadach (poniżej 70 mm) były: południowe rejony Pojezierza Pomorskiego, Niziny: Wielkopolska, Śląska, Mazowiecka, Podlaska oraz Wyżyny Polskie.

W pierwszej dekadzie sierpnia notowano bardzo zróżnicowane opady atmosferyczne a na dużym obszarze odnotowano nawet ich brak lub ich też niewielkie wystąpienie. Obszarem o bardzo małych opadach (poniżej 2 mm) była Niziny: Szczecińska, Śląska, Mazowiecka, Podlaska oraz Wyżyna Lubelska. Tylko nieco większe opady wystąpiły na Pojezierzach: Pomorskim, Wielkopolskim a także na Wyżynach Polskich i w Beskidach od 2 do 20 mm a miejscami do 40 mm.

W drugiej dekadzie sierpnia opady były bardzo małe. Szczególnie niskie lub nawet ich brak odnotowano we wschodniej części kraju. Natomiast nieco większe odnotowano w zachodniej części kraju od 5 do 40 mm, a w niektórych miejscach wystąpiły lokalnie większe opady pochodzenia burzowego.