Jedną z dwóch form uprawianej maliny właściwej, obok tradycyjnej (letniej) wyróżnia się malinę owocującą na pędach rocznych, zwanej inaczej powtarzającą lub jesienną.

Malina jesienna owocuje na pędach, które wytworzy w tym samym roku. Owocuje w okresie: od przełomu lipca i sierpnia aż do końca sezonu. Najczęściej przymrozki hamują jej wegetację. W zależności od odmiany owocuje na 1/3 a nawet 1/4 pędu. Ta część pędu po owocowaniu zasycha i można ją ściąć. Pozostawiony odcinek dolny łodygi będzie owocował w następnym roku wcześniej, w terminie owocowania maliny letniej (stąd też nazwa - powtarzając owocowanie). W praktyce odmiany tej formy uprawia się tylko na zbiór jesienny rezygnując z niewielkiego plonu lipcowego w następnym roku.

Maliny jesienne prowadzi się bez rusztowań a po zbiorze owoców wycina i usuwa wszystkie pędy. Zabieg ten wykonuje się późną jesienią lub wczesną wiosną. Cięcie na przedwiośniu eliminuje przemarznięcie karp w mroźne i bezśnieżne zimy. Na bardzo młodej plantacji stosuje się bardzo niskie cięcie, tuż przy ziemi. Wynikiem tego jest wyrastanie większej liczby pędów. Na plantacji starszej odpowiednie jest wyższe cięcie, do 20 cm nad powierzchnią ziemi. Wyrasta wtedy mniej pędów, ale są one silniejsze. Na plantacjach do wycinania pędów malin używa się kosiarki rotacyjnej a przy uprawie na mniejszą skalę – odpowiednich i ostrych sekatorów. Sam zabieg wykonuje się w bezdeszczową i najlepiej słoneczną pogodę.

Cięcie malin jesiennych należy koniecznie przeprowadzić najpóźniej wczesną wiosną. Jest to ważny i skuteczny zabieg ograniczający występowanie groźnego szkodnika - pryszczarka malinowca. Owad ten – maleńka muchówka podobna do komara – na wielu plantacjach powoduje pokaźne straty skutek osłabienia i wyłamywania się zaatakowanych przez niego pędów. Niszczy wnętrze pędów, które w rezultacie słabiej rosną i owocują, często zasychają i w końcu wyłamują się.

Objawy żerowania tego szkodnika są charakterystyczne i nie można ich z niczym pomylić. To narośla, zdeformowane odcinki pędów, zwane galasami. Widnieją najczęściej w dolnej części pędu, ale spotyka się je także na wysokości ok. 1 m, nawet   na samych rozwidleniach pędów owoconośnych. Ich sprawcą jest właśnie pryszczarek malinowiec, a dokładnie jego larwy.

Rozpoznanie szkodnika
· Owad dorosły to muchówka o dł. ok. 2 mm, delikatna, o barwie brunatno-czarnej, charakterystyczne długie nogi
· Jajo wydłużone, dł. 0,3 mm, zielonkawobiałe.
· Larwa beznoga, dł. do 3,5 mm, początkowo przezroczysta a starsza pomarańczowa.
· Poczwarka dł. około 2 mm, pomarańczowoczerwona

Zarys biologii
· Zimują pomarańczowe larwy w naroślach, w których się przepoczwarczają w
kwietniu i w maju.
· Muchówki wylatują najczęściej pod koniec kwietnia a ich lot trwa do czerwca.
· Samica składa jaja po kilka sztuk w grupach, zwykle w dolnej części pędów.
· Wylęgające się larwy wgryzają się do wnętrza pędu i żerują. Wydzielane przez nich substancje enzymatyczne powodują rozrastanie się zaatakowanej tkanki roślinnej. Już po 2-3 tygodniach ich żerowania na pędzie tworzy się galasowate narośle, w którym larwy żyją aż do jesieni a także zimują.
· Larwy przepoczwarczają się wiosną następnego roku.
· W ciągu roku rozwija się 1 pokolenie pryszczarka malinowca.

Sposób lustracji: w okresie bezlistnym przejrzeć 4 próby po 50 pędów jednorocznych (200 szt)

Próg zagrożenia: powyżej 5% uszkodzonych pędów, z naroślami.

Zwalczanie: wycinać i palić pędy (z galasami koniecznie) w okresie od jesieni do wiosny, zanim zdążą wylecieć muchówki. Zwalczanie chemiczne nie jest opracowane.

Rośliny żywicielskie: malina i jeżyna

Występowanie: plantacje, ogrody i działki oraz na roślinach dzikorosnących. Spotyka się go na odmianach owocujących na pędach dwuletnich jak i jednorocznych – szczególnie groźny jest gdy zaatakuje odmiany dwuletnie. Preferuje miejsca zagęszczone i zacienione.

Szkodliwość: niszczy zwykle niewielką liczbę pędów, jednak ostatnio lokalnie jest groźniejszy – może występować w 80-90% pędów powodując pokaźną redukcję plonu.

Maliny to krzewy owocowe wymagające regularnego cięcia. Wycinania pędów po zakończonym owocowaniu zwiększa ich zdrowotność i plonowanie.

Źródło: Poradnik Sygnalizatora Ochrony Maliny - InHort 2017

             Metodyka Integrowanej Ochrony Maliny – InHort 2013

             Program Integrowanej Ochrony Roślin Sadowniczych - Jagodnik2022

             Uprawa maliny – dr Jan Danek 1999

             zdj. własne (Karina Krasoń)