Zgodnie z definicją płodozmian to system zagospodarowania ziemi uprawnej, oparty na zaplanowanym z góry na wiele lat następstwie roślin po sobie, na wyznaczonym do tego celu obszarze podzielonym na pola. To następstwo roślin jest również dostosowane do specyficznych warunków rolniczo-ekonomicznych danego gospodarstwa.
Właściwy płodozmian powinien przyczyniać się do podnoszenia żyzności gleby, regulować poziom zachwaszczenia, chronić gleby m.in. przed erozją oraz pozwalać na osiąganie wysokiego plonowania roślin. Odpowiedni płodozmian pozwala również na ograniczenie ryzyka występowania tzw. chorób płodozmianowych.
W gospodarstwie ekologicznym duże znaczenie ma tzw. płodozmian norfolski znany tez pod nazwą czteropolówka norfolska. Był on po raz pierwszy wprowadzony w hrabstwie Norfolk w Anglii, a uprawy w nim uwzględniane to: okopowe nawożone obornikiem- jęczmień jary + wsiewka koniczyny-koniczyna- zboża ozime (pszenica lub żyto).
W gospodarstwach ekologicznych niezbędnym elementem zmianowania są rośliny motylkowate (bobowate), zwłaszcza drobnonasienne, które zaleca się wysiewać w mieszankach z trawami. A ich udział w strukturze zasiewów powinien przekraczać 25%. Natomiast udział zbóż w strukturze zasiewów powinien wynosić 40-50% a roślin okopowych około 20-25%.
W gospodarstwie ekologicznym warto również zaplanować uprawę międzyplonów, które korzystnie wpływają na efekt fitosanitarny gleby oraz bilans składników pokarmowych. Ich zastosowanie przyczynia się również do ograniczenia wymywania składników pokarmowych, pozwala też na zminimalizowanie erozji i parowania z gleby.
W planowaniu płodozmianu konieczne jest również uwzględnienie informacji o tym, czy w gospodarstwie utrzymywane są zwierzęta. Jeśli tak, to należy skonstruować płodozmian w sposób pozwalający na zapewnienie bazy paszowej dla nich.
Źródło:
materiały szkoleniowe z zakresu rolnictwa ekologicznego
zdjęcie: https://nawozy.eu