Konferencja wojewódzka dla hodowców bydła mlecznego oraz producentów mleka

„Aktualna problematyka w chowie i hodowli bydła”

W zmienionej formule pandemicznej , zgodnie z obowiązującymi przepisami i zaleceniami Śląski Ośrodek Doradztwa Rolniczego zorganizował branżową konferencje dla hodowców bydła i producentów mleka, która odbyła w Oddziale w Mikołowie 7 lipca 2021 w ŚODR Mikołowie. Tematem wiodącym konferencji była „Aktualna problematyka w chowie i hodowli bydła”, Konferencje otwierała zastępca Dyrektora Anna Szymik, która w swoim wystąpieniu przywitała rolników i zaproszonych gości oraz wygłosiła słowo wstępne o działalności i pracach Śląskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Częstochowie. Organizatorem i moderatorem konferencji był Dział Technologii Produkcji Rolniczej i Doświadczalnictwa. W trakcie konferencji wygłoszono interesujące i stojące na bardzo wysokim poziomie merytorycznym wykłady. Pierwszy wykład, którego mieliśmy przyjemność wysłuchać na temat „Aktualne problemy śląskich hodowców bydła i producentów mleka w dobie pandemii”- zaprezentowali: Zbigniew Chwastek – Prezes Śląskiego Związku Hodowców Bydła i Producentów Mleka oraz Arkadiusz Pach – Dyrektor Biura ŚZHBiPM. Wykładowcy w swoich wystąpieniach zwrócili uwagę na fakt, że wraz ze wzrostem wydajności mleka wzrasta nasilenie występowania negatywnych zjawisk, związanych z pogorszeniem zdrowotności oraz płodności krów wysokomlecznych. Według danych przedstawianych przez Polską Federację Hodowców Bydła i Producentów Mleka ponad 35 % - 40 % krów jest brakowana. Problemy z rozrodem są głównym powodem brakowania krów w stadach objętych oceną użytkowości mlecznej. Istnieje wiele czynników wpływających na użytkowość rozpłodową wysokowydajnych krów mlecznych i niekoniecznie wszystkie są związane z ich wysoką produkcją, bowiem na efektywność prowadzonego w stadzie bydła mlecznego rozrodu, poza analizą dostępnej informacji, decydujący wpływ ma: czynnik ludzki, prawidłowe żywienie, skuteczne wykrywanie rui, właściwy moment i technika wykonania zabiegu inseminacji oraz przede wszystkim stan zdrowotny krów. Krowy, które regularnie się cielą, charakteryzują się wyższą produkcyjnością, a w związku z tym generują wyższe przychody. Bardzo ciekawy wykład zaprezentował w swojej prezentacji Waldemar Krzynowski z Polskiej Federacji Hodowców Bydła i Producentów Mleka nt „W jaki sposób można poprawić rozród w stadzie bydła mlecznego?” Kluczowym czynnikiem wpływającym na efektywność zarządzania rozrodem jest dostęp do aktualnych informacji, odnoszących się zarówno do poszczególnych krów, jak i całego stada. Co, w związku z tym, może być źródłem takich informacji? Bardzo cennym źródłem danych dotyczących rozrodu są skrupulatnie prowadzone zapisy oraz notatki oborowe. Miarą ich użyteczności są: poziom ich szczegółowości i ich bieżące uaktualnianie. W przypadku małych stad takie zapisy prowadzone są w postaci zeszytu oborowego. Poza tym istnieje możliwość prowadzenia dokumentacji dotyczącej rozrodu również w formie elektronicznej. Aby skuteczniej prowadzić rozród w stadzie, hodowcy bydła mlecznego, objęci oceną użytkowości mlecznej w PFHBiPM mogą skorzystać z raportów wynikowych. Niestety większość informacji dotycząca rozrodu zawarta jest w dodatkowych raportach, a korzystanie z nich jest możliwe dopiero po uiszczeniu dodatkowej opłaty. Które informacje zawarte w raportach wynikowych mogą mieć zastosowanie w rozrodzie krów mlecznych? Dokumentem ułatwiającym hodowcy uzyskanie potrzebnych informacji wyjściowych jest raport wynikowy RW-6 " Przewidywane zdarzenia w stadzie". Z kolei do analizy zdarzeń w grupie jałówek może posłużyć raport wynikowy RW-4, pn. "Młode bydło i stan cieląt". W tym raporcie wydzielonych jest 5 grup dla jałówek i cieląt. Z punktu widzenia rozrodu dla hodowcy, interesujące będą tylko te grupy, które dotyczą bezpośrednio jałówek, a mianowicie: "Jałówki do wycielenia" oraz Jałówki do krycia". Posługując się tymi raportami należy jednak pamiętać, iż dane tam odnoszą się do informacji zapisanych w "Wykazie zdarzeń" przez zootechnika oceny w poprzednim próbnym udoju. W związku z tym użyteczność tego raportu jest uzależniona od skrupulatności rejestracji wszystkich zdarzeń w stadzie. Punktem wyjścia do oceny stanu rozrodu w stadzie i jednocześnie podstawą planowania dalszych czynności związanych z rozrodem jest ocena wskaźników rozrodu. Możliwości taką daje nam daje raport RW-3, który zawiera już obliczone wskaźniki rozrodu zarówno w odniesieniu do krów, jak i jałówek, które odnoszą się do całego stada. Korzystając z RW-3 należy pamiętać, że informacje tam zawarte oparte są na danych dotyczących unasienienia, a więc warunkiem jego użyteczności jest bieżące rejestrowanie informacji o zabiegach inseminacyjnych i pokryciach naturalnych w stadzie u krów i jałówek oraz rejestrowanie przybycia i ubycia sztuk ze stada. Wykładowca zaapelował do zebranych hodowców by pamiętali że na efektywność prowadzonego w stadzie bydła mlecznego rozrodu, poza analizą dostępnej informacji, decydujący wpływ ma: prawidłowe żywienie, skuteczne wykrywanie rui, właściwy moment i technika wykonania zabiegu inseminacji oraz przede wszystkim stan zdrowotny krów.
W kolejnym wystąpieniu Robert Karst zaprezentował praktyczne zastosowanie „Innowacyjnego systemu służącego do podniesienia dobrostanu krów”. System bardzo precyzyjnie wykrywa czas rozpoczęcia rui i wyznacza optymalne okienko inseminacji, zarówno w oborze wolnostanowiskowej jak i u krów utrzymywanych na uwięzi. Hodowca otrzymuje te informacje na ekranie smartfona. Dodatkową funkcją w obszarze rozrodu jest monitorowanie porodu z pomocą biosensora ogonowego, który informuje o stanie akcji porodowej i wysyła sms gdy krowa zaczyna rodzić. Dobrostanowy system przez 24 godziny na dobę monitoruje także stan zdrowia zwierząt, mierząc ich temperaturę i badając czas bez aktywności. Hodowca informowany jest o wszelkich nieprawidłowościach i dzięki temu może wykrywać choroby metaboliczne lub infekcyjne nawet do 5 dni przed wystąpieniem objawów klinicznych. Kolejnym obszarem badanym przez system jest czas przeżuwania i pobierania paszy. System bada także środowisko obory mierząc ilość światła dostępnego dla krowy oraz określając temperaturę i wilgotność obiektu. Dzięki temu hodowca wie, czy jego krowy otrzymują dziennie odpowiednią ilość luksów światła a w przypadku zaistnienia w oborze warunków stresu cieplnego widzi, które krowy negatywnie zareagowały na te warunki gdyż indywidualnie mierzona jest ich temperatura. Hodowca odczytuje informacje o swoim stadzie w panelu użytkownika, który można wyświetlać w: smartfonie, komputerze, tablecie lub na ekranie dotykowym umieszczanym w oborze. Ciekawy program konferencyjny zakończyły wykłady dotyczące praktycznych i nowatorskich rozwiązań ”Nowoczesne rozwiązania technologiczne w produkcji mleka, prezentacja i wyników produkcyjnych dotyczących w pełni zrobotyzowanej obory, innowacyjne maszyny do zadawania paszy, usuwania obornika i innowacyjne rozwiązania urządzeń i osprzętu oborowego zaprezentował Marek Handydraj oraz ”Innowacyjne rozwiązania w żywieniu krów mlecznych i cieląt Jacek Michalski. Wykładowcy mówili o poprawie się warunków środowiskowo-żywieniowych, tak aby krowa była użytkowana co najmniej 4-5 laktacji a tym samym mogła w pełni się zamortyzować i przynieść korzyści dla hodowcy. Z tego względu należy szczególnie zwracać uwagę na cechy i czynniki bezpośrednio warunkujące długowieczność jak: optymalizacja żywienia, genetyka – rasa, produkcyjność, typ i budowa, dobrostan, zdrowotność, intensyfikacja produkcji, ekonomia oraz czynnik ludzki jakim jest sam hodowca, właściciel czy obsługa oborowa. Celem edukacyjnym zorganizowanej konferencji przez Dział Technologii Produkcji Rolniczej i Doświadczalnictwa ŚODR w Oddziale w Mikołowie było stworzenie podstaw dla lepszego zorientowania się hodowców bydła w subtelnej problematyce i wielkiej sztuce, jakiej niewątpliwie jest prowadzenie stada bydła w dobie pandemii COVOD-19. Współczesny rolnik-hodowca, producent mleka musi posiadać nie tylko wiedzę zootechniczną, czy interdyscyplinarną od kompleksowej agro i zootechnochnologii, po finanse, biznes, rachunkowość, powinien również wyrobić w sobie nawyk tzw. personalnej skuteczności działania na wolnym rynku w dobie pandemii COVOD-19.