Edukacja w zakresie dziedzictwa kultury materialnej wsi, tradycyjnych zawodów, rękodzieła i twórczości ludowej to jeden z 5 podstawowych celów realizowanych w zagrodach edukacyjnych.
W okresie poprzedzający święta Bożego Narodzenia w zagrodach edukacyjnych odbywają się warsztaty na temat przygotowywania ozdób choinkowych, dekorowania i pieczenia pierniczków czy przygotowywania podłaźniczki.
Podłaźniczka to dawna polska i słowacka ozdoba świąteczna, poprzedniczka współczesnej choinki. Miała przynosić domownikom szczęście i dobrobyt, zapewniać ochronę przed chorobami, urokami, a zwierzęta chronić przed wilkami i pomorem.
Na podłaźniczkę mówiono także polaźniczka, polaźnik, podłaźnik, podłaźnica, jutka, sad, sad rajski, boże drzewko, rajskie drzewko, wiecha, gaik.
W Polsce podłaźniczka znana była głównie na Podhalu i na terenie Beskidów. Podłaźniczkę wykonywano z choinki lub odwróconego do góry nogami wierzchołka choinki, z gałązek drzewka iglastego lub z obręczy przetaka, do której przyczepiano zielone gałązki. Tak przygotowaną dekorację przywiązywano do belki stropowej, często bezpośrednio nad stołem wigilijnym lub w świętym kącie izby.
Podłaźniczki były ozdabiane różnymi dekoracjami, na ogół były to bibułkowe lub papierowe ozdoby własnoręcznie zrobione przez domowników. Dekorowano je także ozdobami z opłatka tzw. światami. Podłaźniczki były ozdabiane również orzechami, cukierkami, jabłkami, ciastkami, czy złocone nasionami lnu, a po II wojnie światowej także bombkami. Podobną dekoracją sprzed pojawienia się współczesnej choinki był też słomiany pająk.
Na warsztaty tradycyjnego wykonywania podłaźniczki zaprasza Zagroda Edukacyjna Owczarkowa Zagroda z Wąsosza, gmina Konopiska, powiat. częstochowski. W trakcie zajęć dzieci zapoznają się z historią wykonywania tej ozdoby, jej symboliką a później same mogą uczestniczyć w przygotownaiu połaźniczki.
Źródło: Monika Owczarek