W dniach 11-15 października 2016r odbył się wyjazd studyjny do Szkocji, zorganizowany przez Urząd Marszałkowski Województwa Śląskiego - Wydział Terenów Wiejskich - Jednostka Regionalna KSOW, w którym wzięli udział także pracownicy ŚODR. Wyjazd pokazywał możliwości różnicowania działalności rolniczej. Po przylocie w drugim dniu zwiedziliśmy w okolicy Glasgow, dwa gospodarstwa: Farma Mains i Farma Temples należące do dwóch braci, specjalizujące się w chowie bydła mlecznego – łącznie ponad 450szt krów. Obory i hale udojowe w pełni wyposażone i zautomatyzowane, natomiast gospodarstwa korzystają z usług rolniczych do produkcji roślinnej.

W ramach projektu realizowanego z The Royal Higland Education Trast gospodarstwa przyjmują corocznie ok. 300 dzieci i młodzieży na wykłady i zajęcia praktyczne  w celu zapoznania się z pracą farmera. Następnego dnia mieliśmy możliwość obejrzenia prowadzonego całorocznie wypasu bydła w lasach. W rejonie lasów Lochaber na obszarze ok 100 ha prowadzony jest wypas stada liczącego ok. 100 szt krów + 2 byki. Bydło jest okresowo dokarmiane i objęte opieką weterynaryjną. Sprzedawane są jedynie ok. 2-3 letnie byczki, krowy dożywają na wolności do naturalnej śmierci. W kolejnym dniu odwiedziliśmy dwie farmy położone w okolicach Perth. Newton Farm – to ok. 100 ha farma rodzinna prowadzona na dzierżawionych gruntach, zajmująca się produkcją roślinną (jęczmień do produkcji whisky, łąki i zboża na paszę), owce, lamy, kozy i świnka wietnamska. Dodatkowy dochód, to rozwijana obecnie działalność agroturystyczna i edukacyjna dla dzieci. Gospodarstwo posiada własny park maszynowy. Drugie gospodarstwo Hilton Farm – to hodowla dzików europejskich – stado liczące ok. 40 loch. Rocznie sprzedaje ok. 160 tuczników do różnych krajów Europy i poza nią. Gospodarstwo współpracuje także z RHET i prowadzi wizyty edukacyjne na farmie.

W ostatnim dniu pobytu zapoznaliśmy się z ze 100 ha rodzinnym gospodarstwem o bardzo zdywersyfikowanej działalności. Oprócz uprawy warzyw i zbóż, gospodarstwo produkuje pod osłonami – ok. 6 ha: maliny, truskawki, czereśnie oraz 1ha sadu z różnymi gatunkami i odmianami. Przy farmie funkcjonuje sklep, w którym 65% sprzedawanych produktów pochodzi z tego gospodarstwa, kawiarnia z restauracją serwujące własne produkty,  a także mała fabryka dżemu, bazująca na własnych owocach, produkująca ok 30 tyś słoiczków rocznie. Dużym zainteresowaniem cieszy się program: „Wejdź i nazbieraj sam”- gdzie za minimalną opłatą można samemu zbierać owoce i płody prosto z drzew, krzewów czy pola. Wyjazd był współfinansowany przez UE w ramach Schematu II Pomocy Technicznej PROW na lata 2014-2020.

Opr. Maria Gmitruk