Spośród wszystkich mechanizmów polityki rolnej największy wpływ na kształtowanie się sytuacji na rynku mleka miał instrument kwot mlecznych. Skala produkcji krajowej mleka w Polsce jest znacząca. Polska jest czwartym producentem mleka w UE poza Niemcami, Francją i Wielką Brytanią. Rolnicy, którzy chcą w dalszym ciągu prowadzić działalność, osiągając dochód na poziomie płac pracowników z działów pozarolniczych, muszą zwiększyć skalę produkcji – poprzez zwiększenie powierzchni gospodarstwa oraz liczby utrzymywanych sztuk.
W ostatnich latach schodzi na drugi plan konkurencyjność małych gospodarstw. Czy możliwy jest rozwój małych gospodarstw bez rewolucyjnych inwestycji i zwiększania skali produkcji?.
Przecież od wielu lat mówi się o problemach rozwoju krajowych marek - przetwórstwa w gospodarstwie. Skoro w przyszłości ( po zniesieniu kwot mlecznych w 2015 roku) możemy spodziewać się wyższej zmienności cen skupu mleka i produktów, co ma być podyktowane zmianami w popycie i podaży, „ oderwanie” się od rynków hurtowych może dać większą stabilność małym gospodarstwom, produkującym na rynek lokalny i regionalny.