Zbliża się czas najpiękniejszych w roku Świąt Bożego Narodzenia. W ferworze przedświątecznych przygotowań warto przypomnieć sobie o tradycyjnej obrzędowości bożonarodzeniowej.

          Wieczerza wigilijna to dla wielu osób najbardziej uroczysty i wzruszający wieczór w roku. Zwyczaj jej przygotowywania po raz pierwszy zapisano w XVIII wieku. Tradycyjnie rozpoczyna się ona wraz z blaskiem pierwszej gwiazdki na niebie, co jest symbolicznym nawiązaniem do Gwiazdy Betlejemskiej, którą ujrzeli Trzej Królowie, kiedy narodził się Jezus. Na niepowtarzalny klimat wigilii składają się również takie elementy jak:

- Dodatkowe nakrycie przeznaczone dla niezapowiedzianego gościa lub symbolicznie dla Chrystusa. Stanowi ono wyraz pamięci o naszych bliskich zamarłych, bądź tych którzy z różnych przyczyn nie mogli zasiąść z nami do wieczerzy wigilijnej.

- Sianko pod obrusem symbolizujące narodzenie Jezusa w ubóstwie.

- Wspólna modlitwa – przytoczenie fragmentu Ewangelii wg św. Mateusza lub Łukasza odnośnie narodzin Jezusa.

- Świeca wigilijna, której światło ma być znakiem zaproszenia do rodziny Marii i Józefa, by Jezus narodził się w każdym domu.

- Dzielenie się opłatkiem stanowiące symbol wybaczania win i pojednania się. Jest to również nawiązanie do potrzeby spożywania chleba biblijnego, z którym utożsamiał się Jezus.

- Pasterka, czyli Msza Święta o północy. Otwiera ona oktawę liturgicznych obchodów związanych z tradycją Wcielenia, czyli przyjścia na świat Jezusa oraz przyjęcia przez Niego ludzkiej natury.

- Żłóbek, który symbolizuje miejsce narodzin Jezusa – grotę betlejemską. Jest to szczególne miejsce pietyzmu i czci chrześcijan. Pierwsze wzmianki o szopce betlejemskiej sięgają 1223 r., kiedy to ideę ich budowania i odtwarzania zapoczątkował św. Franciszek z Asyżu.

- Kolędy o tematyce nawiązującej do biblijnych opisów narodzin Jezusa, takich jak pokłon pasterzy czy klimatu stajenki w której narodził się Zbawiciel. Ideą powstania kolęd było przekazanie ubóstwienia człowieka w Jezusie, co stanowi proces „uczłowieczenia” Boga.

- Choinka, zwyczaj zaczerpnięty od rodzin niemieckich, tyrolskich i austriackich. Tradycja ubiegłego wieku zdobienia jej rajskimi jabłkami symbolizowała biblijne kuszenie Adama. Papierowe łańcuchy oznaczały okowy zniewolenia przez grzech. Natomiast jej oświetlenie wskazywać miało Jezusa, który przyszedł na świat jako „światło na oświecenie pogan”.

- Wzajemne obdarowywanie się prezentami, zwyczaj pierwotnie związany z kultem i życiorysem św. Mikołaja – biskupa diecezji Bari, żyjącego w IV wieku. Dzisiejsza tradycja obdarowywania się jest zasługą Marcina Lutra, który w 1535 r. zachęcał do dawania prezentów dzieciom jako dar Dzieciątka Jezus. Już same życzenia świąteczne stanowią świadectwo wiary.

          W przypadku tradycji Wieczerzy Wigilijnej warto wspomnieć o symbolice potraw, które powinny znaleźć się na stole wigilijnym. Do dziś przetrwały tradycje nakazujące przygotowanie dwunastu dań – symbolika dwunastu Apostołów oraz w wielu krajach dwunastu miesięcy w roku, a także tradycje odnośnie zawartości potraw wigilijnych – powinny być one przygotowywane z ziaren maku, zbóż, miodu, grzybów oraz ryb. Każdy składnik posiada symboliczne znaczenie.

- Ryby, pierwotnie będące symbolem chrześcijaństwa oraz chrztu i odradzania się życia. Ryba na stole wigilijnym to przypomnienie chrztu, zmartwychwstania i nieśmiertelności Jezusa. Wedle wierzeń zapewnia ona spokój, harmonie, płodność, zdrowie i dostatek.

- Ziarna zbóż i maku stanowiły typowe składniki potraw dla błąkających się dusz. Ziarna zbóż to symbol życiodajnej mocy, dostatku i nieśmiertelności, a ziarna maku – płodności. Skosztowanie potrawy zawierającej mak to wedle wierzeń zapewnienie sobie bogactwa, pomyślności oraz potomków.

- Kapusta i grzyby będące składnikami wielu potraw wigilijnych. Kapusta wedle tradycji ma odrodzić życiodajną moc, która sprawi, że przyroda obudzi się do życia na wiosnę. Ma ona również chronić od złego oraz zapewnić witalność i siłę. Dodatkowo kapusta połączona z grochem ma strzec od chorób. Natomiast grzyby wedle wierzeń zapewnić mają dostatek i szczęście.

- Miód uchodzący od wieków za substancje magiczną, chroniącą przed złem, zapewniającą radość i dostatek oraz bakalie. Orzechy włoskie to od wieków symbol mądrości, orzechy laskowe symbolizują płodność, pojednanie i cierpliwość, migdały to symbol życia i nadziei, natomiast owoce to oznaka witalności.

- Czerwony barszcz, który nasi przodkowie uważali za potrawę zapewniającą długowieczność i urodę.

- Piernik, niegdyś będący symbolem dobrobytu i wysokiego statusu społecznego.