Zbliżająca się jesień to okres obfitujący w zbiory zarówno warzyw jak i owoców. To właśnie we wrześniu oraz w październiku dojrzewa największa liczba odmian jabłoni. Uważa się, że wielokrotnie konsumentów przekonują do zakupu kształtne i pięknie wybarwione owoce, jednak to również owoce o innych cechach uznaje się za szczególnie wartościowe.
To właśnie owoce jabłoni odmian wielokrotnie spotykanych w sadach tradycyjnych mają większe wartości odżywcze niż owoce nowszych odmian. Przeprowadzane badania przez Prof. E.Rembiałkowską z SGGW wskazują na wyższą zawartość witaminy C, polifenoli w tym flawonoli w owocach odmian typowych dla sadów tradycyjnych. Zostało to stwierdzone na podstawie przebadania owoców odmian tj. Antonówka Półtorafuntowa, Kronselka oraz Grafsztynek Inflandzki. Dla porównania w musie owocowym nowych odmian tj. Lobo, Idared czy Jonagold takich substancji i witamin stwierdzono znacznie mniej. Owoce jabłoni zawierają też inne wartościowe makroelementy oraz są żródłem antyoksydantów. Korzystnie wpływają na nasze zdrowie, jednak warto spożywać je ze skórką.
Warto podkreślić fakt, iż jabłonie charakterystyczne dla sadów tradycyjnych są odporniejsze na choroby, dobrze rosną i owocują bez konieczności stosowania chemicznych środków ochrony roślin. Często jednak odmiany tradycyjne owocują obficie, lecz przemiennie tzn. co drugi rok np. Kronselka. Bądź też wchodzą w okres owocowania dosyć późno, owocując naprzemiennie, plennie lub bardzo plennie, jednak ich owoce dojrzewają w różnym czasie i wymagają kilkukrotnego zbioru. Tak jest w przypadku Antonówki Półtorafuntowej. Podobnie odmiana Grafsztynek dosyć późno wchodzi w okres owocowania. Dlatego też często z różnych powodów zaczęto zastępować tradycyjne odmiany jabłoni odmianami nowszymi. Związane było to przede wszystkim z rozwojem sadownictwa wielkotowarowego, chęcią wczesnego osiągnięcia wysokich plonów owoców oraz pewnością otrzymania regularnego tj corocznego i obfitego plonu.
Mimo to warto pamiętać o tradycyjnych odmianach jabłoni oraz korzystać z dobrodziejstw wysokich walorów odżywczych tych owoców. Warto zaznaczyć, iż posiadacze sadów z tradycyjnymi odmianami drzew owocowych (jabłoni, grusz, śliw, wiśni bądź czereśni) mogą dobrowolnie podejmować zobowiązania w ramach Działania Rolno-Środowiskowo-Klimatycznego pn: „Zachowanie sadów tradycyjnych odmian drzew owocowych” (pakiet 3). W ramach zobowiązania beneficjent musi utrzymać sad, w którym jest co najmniej 12 starych tj. co najmniej 15-letnich drzew, z czterech różnych odmian lub gatunków, prowadzonych jako drzewa pienne lub wysokopienne, przy czym ich liczba w przeliczeniu na 1 ha powierzchni sadu jest nie mniejsza niż 90.
Źródło:
E. Rembiałkowska, E. Hallmann, L. Kaproń, A. Rusaczonek „Ocena wartości przeciwutleniającej oraz zawartości zawiązków bioaktywnych w kremogenach wykonanych z owoców starych i nowych odmian jabłoni”
Przewodnik po działaniu Rolno-Środowiskowo-Klimatycznym PROW 2014-2020
Zdjęcie: www.twojesady.pl Antonówka Półtorafuntowa.