„Zero waste” często tłumaczone jako brak śmieci lub brak marnowania, jest to poniekąd styl życia, w którym duże znaczenie mają następujące zasady:
- Refuse (odmawiaj)- tzn. nie gódź się na zbędne zanieczyszczenia np. odmawiaj ulotek reklamowych czy jednorazowych opakowań;
- Reduce (ograniczaj)-redukuj liczbę przedmiotów- posiadaj to, co niezbędne do życia;
- Reuse (użyj ponownie)- czyli nie stosuj rozwiązań jednorazowych, a używaj wielorazowych opakowań;
-Recycle (segreguj i przetwarzaj)- zadbaj o to, żeby zbędne rzeczy zostały przerobione na coś pożytecznego;
-Rot (kompostuj)-np. kompostuj odpadki organiczne.
Wprowadzając w życie tzw. zasady „zero waste” czyli brak marnowania nie było by, aż tyle niekorzystnych zjawisk w środowisku naturalnym. Szacuje się, że rocznie z powodu wyrzucanej na świecie żywności trafia do atmosfery ponad 3 miliardy ton gazów cieplarnianych. Zaś ich skutkiem mogą być m.in. susze, powodzie bądź ograniczona podaż wody słodkiej.
Na podstawie prowadzonych badań przez SGGW oraz Instytut Ochrony Środowiska- Państwowego Instytutu Badawczego stwierdzono, że na etapach produkcji pierwotnej, przetwórstwa, dystrybucji i konsumpcji w Polsce rocznie marnuje się prawie 5 milionów ton żywności.
Handel odpowiada za straty na poziomie ok. 7%;
Produkcja i przetwórstwo – tu straty wynoszą ok 30%,
Transport i magazynowanie- generują mniej niż 1% strat;
Gastronomia- nieco powyżej 1 % strat;
zaś najwięcej żywności marnują konsumenci- aż 60%.
Stąd, aby przeciwdziałać marnowaniu żywności sprzedawcy artykułów żywnościowych mają nowy obowiązek.
Zgodnie z ustawą z dnia 19 lipca 2019 roku o przeciwdziałaniu marnowaniu żywności (Dz. U z 2020 r. poz. 1645) istnieje konieczność składania do Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska Gospodarki Wodnej w Katowicach pisemnego rocznego sprawozdania o marnowanej żywności przez sprzedawców żywności, w terminie do 31 marca roku kalendarzowego następującego po roku, którego dotyczy sprawozdanie.
Zgodnie z art. 5 ust. 8 ustawy o przeciwdziałaniu marnowaniu żywności, sprzedawca żywności w terminie do dnia 30 kwietnia roku kalendarzowego następującego po roku, którego opłata dotyczy wnosi należną opłatę na rachunek bankowy Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej na terenie województwa, w którym znajduje się siedziba sprzedawcy żywości.
Wzór sprawozdania o marnowanej żywności określony został w drodze rozporządzenia przez Ministra Klimatu i Środowiska (Dz. U. 2020 poz. 2246).
Źródło:
Materiały ze strony WFOŚiGW w Katowicach,
Materiały szkoleniowe dot. zasady „zero waste”
„Środowisko” 1/2022;
zdjęcie pochodzi ze strony https://pl.wikipedia.org