Podczas Dni Otwartych Śląskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Częstochowie zorganizowanych przez Oddział w Mikołowie , które odbyły się w dniach 29-30.06.2024 w Mikołowie, można było podziwiać pokazy zaganiania owiec przez psy Bordery Collie z hodowli Pana Piotra Bijaka (Pasterska osada) oraz rasy Border Collie i Owczarki Australijskie z hodowli Pana Piotra Strzeleckiego ( Fixing the Shadow Sheepdogs). Pokazy były wspaniałym wydarzeniem , które wzbudziło ogromne zainteresowanie zwiedzających. Każdy mogł się przekonać naocznie jak wyjątkowe są te psy w służbie człowieka.

Pies pasterski w Polsce nadal jest mało cenionym towarzyszem polskich hodowców zwierząt stadnych.  Te czworonogi można użytkować do pomocy przy obsłudze stad: bydła, owiec . Są to psy uznane przez Międzynarodowy Związek Kynologiczny (Federation Cynologique Internationale) należące do I grupy FCI „Psy pasterskie z wyłączeniem szwajcarskich psów do bydła”.

Wybitną rasą pierwszej grupy FCI jest Border Collie. Uznany powszechnie za najlepszego psa pasterskiego na świecie. W Szkocji były już docenione w średniowieczu. Pierwsze portrety z Borderami pochodzą z XI wieku. Natomiast nowoczesną hodowlę i selekcję rozpoczęto na początku XIX wieku. Nazwa rasy  pochodzi z języka angielskiego „granica” ponieważ na pograniczu Szkocji i Anglii znajdowały się pierwsze hodowle tej rasy.  Mają łagodne usposobienie, są niezmiernie wierne gospodarzowi, bardzo zwinne, bystre, inteligentne oraz szybko reagujące. Robią wrażenie psa harmonijnego, o eleganckich liniach, łączy klasę, wdzięk i budowę dostatecznie mocną, aby zapewniała odpowiednią wytrzymałość. Niepożądana budowa ciężka lub subtelna i wiotka. Wg wzorca FCI pies poddany próbie użytkowości i ocenie, nie może wykazywać agresji oraz nadmiernej ekscytacji, nerwowego zachowania. Pod względem pielęgnacji okrywa włosowa jest mało wymagająca, nie kołtuni się, nie wymaga regularności w czesaniu. Są uznane dwie odmiany sierści: średnio długa i krótka. W każdym przypadku włos okrywowy gęsty, średniej twardości, podszerstek miękki i gęsty, dający ochronę przed niepogodą. Sierść średnio długa tworzy grzywę, portki i pióro na ogonie. Na głowie, uszach, przednich nogach (poza piórami) i tylnych poniżej stawu skokowego sierść krótka i gładka. Dopuszczalne są rozmaite umaszczenia, ale biel nie może przeważać. Wzrost w kłębie to 53 cm dla psa, dla suki nieco mniej.

Są wytrzymałe i zdolne do ciężkiej pracy. Praca na dużych terenach pastwiskowych jest dla nich przyjemnością, potrafią bez większego wysiłku przebiegnąć hektary pastwisk (20ha na próbach użytkowości) w celu zagonienia bydła lub owiec. Mają wysoko rozwinięte umiejętności orientacji w terenie, obserwacji oraz zaganiania, nie atakując przy tym zwierząt zaganianych. W czasie pracy nie szczekają na przepędzane zwierzęta, pracują zdecydowanie, cały czas obserwując, wymuszając swoją postawa posłuszeństwo owiec czy krów. Natomiast pasterz kontroluje psa za pomocą gwizdów lub głosu. Brak aktywności wpływa na nie destrukcyjnie, psy te wymagają ruchu i zapewnienia im pracy.

Serdecznie dziękujemy obu hodowlą i wspaniałym trenerom tych psów za udział w naszych Dniach Otwartych 2024, życzymy dalszych sukcesów i zapraszamy za rok do udziału, a hodowców zwierząt stadnych zachęcam do podjęcia współpracy.

Edyta Płazak-Kowal

Dział Technologii Produkcji Rolniczej i Doświadczalnictwa

Zdjęcia: Edyta Płazak-Kowal , Karina Kwaśniewska

Źródło: „Kynologia wiedza o psie” J. Monkiewicz, J. Wajdzik;

Związek Kynologiczny w Polsce (zkwp.pl)