Pomidor to gatunek bardzo lubiany przez ogrodników i działkowców. Dla niektórych rezygnacja z własnego pomidora jest nie do pomyślenia nawet wtedy, gdy poprzednie lata okazały się walką z atakami groźnej choroby pomidora – zarazy ziemniaczanej. Pachnące pomidory, dojrzałe na słońcu to przyjemność właśnie dla tych, którzy decydują się na jego uprawę. Pokonują często wiele trudności w trakcie jego uprawy.

Pomidor należy do rodziny psiankowatych razem z ziemniakiem, papryką i bakłażanem. Cała rodzina psiankowatych pochodzi z południa, więc warzywa te lubią ciepło i światło. Wymagają dużo substancji pokarmowych, jednak trzeba uważać na nadmiar kompostu, bowiem wzmaga on wrażliwość na choroby.

Stanowisko i wymagania glebowe: nie po innych psiankowatych, w tym ziemniakach i to co najmniej przez 4 lata. Miejsca nasłonecznione i osłonięte. Rejony o wysokiej wilgotności sprzyjają rozwijaniu się chorób grzybowych.

Termin i sposób siewu: można już siać na koniec lutego, jednak w ostatnich latach, kiedy wydłuża się czas wiosennych chłodów, zaleca się wysiew w połowie marca. Siejąc w tym terminie, nie wydłużają się nadmiernie łodyżki roślin, a tym samym stają się one silniejsze. Pod produkcję rozsady najlepsze są parapety od strony południowej lub specjalny stół. Pojemniki, stół, które zostały wykorzystane w poprzednim sezonie, należy prawidłowo wymyć detergentem oraz środkiem zawierającym chlor, który odkazi ich powierzchnię. Po myciu należy je dokładnie wypłukać. Do wysiewu można zakupić wielodoniczki zajmujące mniej miejsca. Wypełnić je odpowiednim substratem przeznaczonym do produkcji rozsad, pozbawionym chorobotwórczych patogenów i zasobnym w niezbędne składniki. W wielodoniczkach wysiewamy po 1 nasionku, w większych donicach – pojedynczo, co 1-3 cm. Przysypujemy półcentymetrową warstwą przesianej ziemi z piaskiem w stosunku 1:1. Delikatnie przyklepujemy. Można przykryć szybą, aby uniknąć parowania i utrzymać stałą temperaturę, która powinna wynosić 19-24ºC, a po wschodzie mniejsza 16-20ºC. Ziemię delikatnie zraszamy, aby nie wypłukać nasion.

Siewki pomidorów pikujemy do pojedynczych doniczek, gdy posiadają liście właściwe. Pojedyncze rośliny w wielodoniczkach nie muszą być od razu pikowane. Starczy raz, do większych, pojedynczych pojemników, odcinając końcówki korzeni, aby się dobrze rozrosły (pomidor to lubi). Rozsadę nawozi się niewielkimi dawkami. Najlepsze nawozy – naturalne, ale bez zapachu. Później przydają się gnojówki z pokrzyw, bzu czarnego.

Rozsada pomidora przeznaczona do sadzenia w gruncie ma być silna i zahartowana. Można hartować uchylając okno, wystawiając doniczki na zewnątrz – starsze rozsady. Natomiast młodsze można „głaskać”, tzn. przesuwać dłonią po wierzchołkach wywołując ruch. Te czynności pomagają zahartować rośliny, lepiej przystosować je do niesprzyjających warunków. Łodygi tworzą się niższe ale grubsze.

Produkcja rozsady to około 50 - 60 dni. Przed zasadzeniem roślin do gruntu, na okres ok. 10 dni wystawiamy doniczki na zewnątrz. Przyzwyczajają się do warunków, w których będą się dalej rozwijać. Pamiętać należy o przesunięciu ich z dala od słońca w szczytowych godzinach nasłonecznienia. To jeszcze młode i delikatne rośliny!

Sadzenie rozsady do gruntu i zimnych tuneli przypada na drugą połowę maja. Pomidor jest wrażliwy nawet na najmniejsze przymrozki i ginie już przy 0°C.

Jeśli produkujemy sami rozsadę, starajmy się o nasiona odmian posiadających genetyczną odporność na choroby. W przypadku zakupu rozsady kierujmy się zasadami: silne, zahartowane sadzonki wybranej odpornej odmiany.

Dobór odmian

Pomidor w dość dużym stopniu jest atakowany przez choroby, głównie przez zarazę ziemniaka. Ochronę tego warzywa trzeba rozpocząć od samego początku, tj. od wyboru odmiany odpornej lub tolerancyjnej na najgroźniejsze choroby: zarazę ziemniaka, wirusa mozaiki tytoniu, cętkowanej plamistości pomidora, alternariozę, werticiliozę, fuzariozę. Zmniejsza się przez to potrzeba ochrony chemicznej. Oto kilka odpornych odmian pomidora wysokiego, wymagającego podpór, odmian: Atut F1, Julia F1, Delfine F1, Faustine F1, Julia F1, Terra F1. Inne odmiany to: Najwcześniejszy, Krakus, Kora, Paw, Zorza, Juhas, Atol, Awizo F1, Adam F1, Malinowy Kujawski, Malinowy Warszawski, Malinowy Ożarowski, Prezes, Gracja F1, Jawor, Faworyt, Gigant, Antares, Sabała. Odmiany drobnoowocowe, typu Cherry; Malinowy Smaczek, Malinowy Kapturek, Koralik, Cytrynek Groniasty.

Uwaga: Na zarazę ziemniaka żadna odmiana pomidora nie jest zupełnie odporna! Od samych siewek można już stosować opryski z wody i mleka – wzmacniają skutecznie rośliny.

Zdj. Karina Krasoń (pomidory - różne odmiany są opryskane wodą z mlekiem, dlatego tak wyglądają)