Glin - jest jednym z najbardziej znanych metali na kuli ziemskiej, a jego ilość w skorupie ziemskiej około 7-8%, co sprawia, że zajmuje trzecie miejsce po krzemie (Si) i tlenie (O₂). Obniżenie poziomu pH gleby do 4,2 powoduje uaktywnienie się jonów glinu z struktur mineralnych i powstanie formy aktywnej , która ma najwyższy wpływ na produkcję roślinną. Ujemny wpływ tego pierwiastka związany jest między innymi z wiązaniem jonów fosforanowych przez glin oraz jego antagonistyczną ingerencją na jony wapnia i magnezu.

Ilość wspomnianego powyżej pierwiastka w roślinach zależy od:

              pH gleby,

             gatunku oraz

•  części rośliny, a także jej stadium rozwojowego.

Największa zawartość glinu stwierdza się w roślinach występujących na glebach kwaśnych. Bardzo duże ilości tego pierwiastka występują w majeranku, tymianku i kminku.

Jeszcze większe ilości tego pierwiastka zawarte się w części podziemnej rośliny ( korzeń) niż nadziemnej a liście zawierają go więcej niż łodyga. Natomiast śladowe ilości występują w nasionach.

Wrażliwość roślin na zawartość glinu w glebie jest różna. W zależności od poziomu zawartości glinu ( jego nadmiaru) wyróżnia się:

• gatunki wrażliwe (burak, gorczyca, jęczmień, pszenica),
• gatunki średnio wrażliwe (owies, groch, słonecznik, ziemniak),
• gatunki mało wrażliwe (łubin, gryka i rzepa).

Symptomy nadmiaru glinu

Podstawową oznaką szkodliwego działania glinu jest:

          zahamowanie wzrostu korzeni, które stają się łamliwe.

          grubieją i zmniejsza się ich liczba, widoczne jest również brunatnienie stożków wzrostu korzeni i  ł                łodyg,

          stożków wzrostu korzeni, osłabienie ich respiracji, a także ograniczenie przeżywalności flory                         bakteryjnej.

• zahamowanie rozwoju systemu korzeniowego wpływa na gorsze zaopatrzenie roślin w składniki pokarmowe, a także w wodę.

Nadmiar glinu prowadzi do:

• ograniczonego pobierania przez rośliny podstawowych składników pokarmowych takich jak P,K, Mg i Ca,
• niedoborów P, które są oznaką małych ciemnozielonych liści, purpurowych łodyg, zamierających końcówek liści oraz osłabienie ogonków liściowych,
• niedoborów wapnia – a mianowicie skręcanie młodych liści, a także osłabienie wzrostu ogonków liściowych. Wysokie stężenia glinu wpływają także na zahamowanie procesów oddychania, fosforylacji, syntezy DNA oraz na aktywność enzymów proteolitycznych ścian komórkowych.

Jak przeciwdziałać negatywnemu działaniu glinu

Szkodliwość glinu dla roślin zależy od stosowanego nawożenia.

• wapnowanie gleb obniża jego toksyczny wpływ na rośliny.
• zasadowe nawozy fosforowe wpływają albo na zwiększenie pH gleby i wytrącanie glinu w formie wodorotlenku, albo na wytrącenie glinu w postaci fosforanu, które może mieć miejsce zarówno w glebie, jak i na powierzchni korzeni czy też w korzeniach. Prowadzi to do zmniejszenia pobierania tego pierwiastka przez rośliny.
• stosowanie nawozów saletrzanych nie wpływa na wzrost koncentracji tego pierwiastka w roślinach.

Toksyczne działanie glinu jest związane przede wszystkim z zaburzeniem pobierania innych, niezbędnych dla życia roślin pierwiastków, co wpływa na wysokość uzyskiwanych plonów.

Źródło:

www.wrp.pl/akademia-zywienia-roslin

zdjęcie: www.bing.com/images