Kiła kapusty - to choroba roślin należących do rodziny kapustowatych. Jest powodowana przez pierwotniaka, który atakuje ponad 200 różnych gatunków. Lokalizuje się głównie na podziemnych częściach, doprowadzając do zamierania włośników i powstawania narośli.

Największa szkodliwość odnotowywana jest na glebach kwaśnych i wilgotnych oraz na glebach piaszczystych, bielicowych, a także torfowych. Jest to najgroźniejsza i trudna do opanowania, ale i zwalczenia choroba wszystkich roślin krzyżowych.

Sposób infekcji

Kiła kapusty atakuje wszystkie warzywa kapustne, takie jak: kapusta głowiasta, kapusta pekińska, brukselka i inne rodzaje kapust, kalafior, brokuł, kalarepa, a także brukiew i rzepę. Czasem choroba ta pojawia się także na rzepaku.

Sprawca kiły kapusty jest organizmem grzybopodobnym. Formą przetrwalnikową są zarodniki przetrwalnikowe, które łatwo się rozprzestrzeniają w wilgotnej glebie. Infekcja korzeni odbywa się przez włośniki. Zarodniki przetrwalnikowe mogą żyć w glebie i ponownie infekować rośliny nawet przez 10 lat.

Choroba rozprzestrzenia się bardzo szybko. Atakuje ona rośliny stare, osłabione przez inne choroby, uszkodzone mechanicznie lub zniszczone przez owady. Zarodniki szarej pleśni pojawiają się tylko w gęstej grzybni, która pojawia się wyłącznie w czasie trwania gorszych warunkach atmosferycznych, a więc w chłodne i deszczowe dni. Wtedy szczególnie ważne jest zapobieganie kile kapusty.

Objawami tej choroby są:

• - charakterystyczne narośla na korzeniach,
• - drobno-białawe lub żółtawe guzki, które rozpstrzeniają w nieregularne wyrośla wewnątrz jasnożółte.
• - najstarsze liście zaczynają się przebarwiać na czerwono, a górne bledną i żółkną.

         korzenie rzepaku porażone przez kiłę                               plantacja rzepaku porażona prze kiłę kapusty                

Zaatakowane korzenie mają ograniczoną zdolność przewodzenia wody i składników pokarmowych. Z tego też powodu rozwój roślin zostaje spowolniony i wiedną. Przy bardzo silnym rozwoju choroby-rośliny masowo zamierają. Po pewnym czasie wyrośla gniją, przybierają ciemną barwę i rozpadają się. Porażony system korzeniowy staje się źródłem infekcji na wiele lat.

Najczęstszym źródłem infekcji jest zakażona gleba na rozsadniku lub podłoże torfowe używane do produkcji rozsady.

Kiła kapusty jest najgroźniejszą chorobą roślin kapustnych w Polsce. Poraża większość roślin uprawnych i chwastów z rodziny krzyżowych. Często pojawia się już w czasie produkcji rozsady pod osłonami lub na rozsadniku, skąd przenoszona jest na pole.

Rozwojowi kiły kapusty sprzyja:

- zakwaszona gleba,

- wysoka wilgotność,

- temperatura 22-25°C.

Aby się sprawdzić czy choroba rozwija się na naszej roślinie- należy wykonać test na obecność kiły kapusty.

Test - jak wykonać. Przed wysiewem nasion, wysiewamy nasiona rzeżuchy i utrzymujemy dużą wilgotność i temperaturę 22-25^oC. Jeśli grzyb występuje w glebie to siewki rzeżuchy, zostaną szybko zaatakowane i pojawią się objawy kiły kapusty.

Zwalczanie i czynniki ograniczajęce kiły kapusty - o czym trzeba pamiętać planując uprawę:

- produkować rozsadę na podłożach i glebach wolnych od kiły kapusty najlepiej stosować podłoża wysterylizowane lub przed wysiewem,

- stosować zmianowanie z 4 letnią przerwą w uprawie kapusty i innych roślin kapustowatych na tym samym stanowisku,

- na polach zainfekowanych przerwać uprawę rzepaku i wszystkich innych roślin z rodziny kapustowatych na co najmniej 7–8 lat,

- na polach zainfekowanych uprawiać tylko rośliny, które nie są żywicielami kiły kapusty (zboża, ziemniaki, buraki, kukurydzę, facelię),

- zawsze po zbiorze rzepaku dokładnie przyorać resztki pożniwne, niszczyć samosiewy rzepaku i chwasty,

- koniecznie uzupełniać nawożenie mineralne o związki boru,

- w miejscach, gdzie stwierdzono zagrożenie kiłą, nie przyspieszać terminu siewu rzepaku,

- w przypadku zainfekowania kiłą kapusty, ograniczyć ilość zabiegów do minimum,

- wszystkie części maszyn, które miały styczność z glebą zdezynfekować,

- jeśli na polu występuje kiła kapusty, nie należy uprawiać kapusty przez co najmniej 5 lat,nie należy uprawiać kapusty na glebach kwaśnych,

- warto do uprawy wybierać odmiany odporne lub mało podatne na kiłę kapusty.

Innowacyjną odmianą odporną na kiłę kapusty jest LG Scorpion:

- odmiana mieszańcowa,

- zarejestrowana w 2021,

- wysoka odporność na pękanie łuszczyn i osypywanie się nasion w niekorzystnych warunkach pogodowych,

- rekomendowana do uprawy na terenie całego kraju w miejscach, gdzie występują problemy z kiłą kapusty,

- termin kwitnienia: średniowczesny,

- wykazuje się nie tylko odpornością na kiłę kapusty, ale także na wirusa żółtaczki rzepy, zgniliznę kapustnych oraz pękanie łuszczyn,

- jest najbardziej zimotrwała, w porównaniu z innymi kiłoodpornymi,jest to najlepiej plonująca odmiana z grupy odpornych na kiłę.

Jeśli chodzi o środki ochrony roślin jedyny posiadający rejestracje w zwalczaniu kiły kapusty w rzepaku- polecany jest Topsin M 500 SC. Stosuje się go jesienią w fazie 4-6 liści rzepaku (BBCH14-16), zapobiegawczo przy pojawieniu się pierwszych objawów chorób. Zalecana dawka 1,2l/ha.

W przypadku pojawienia się kiły kapusty należy natychmiast usuwać zarażone korzenie aby nie doszło do rozkładu i zainfekowania gleby.

Źródło:

www.poradnikogrodniczy

www.agrofakt.pl

zdjęcia:www.bing.com/images