Prawidłowe przycinanie drzew i krzewów nie wymaga precyzyjnej rzemieślniczej zdolności. Jednak potrzebne jest pewne przygotowanie teoretyczne i praktyczne (poradniki, instrukcje, szkolenia), dzięki któremu możliwe jest nabycie choć niewielkiego doświadczenia. Przed samym wykonaniem zabiegu cięcia konieczne są: rozwaga, zastanowienie i przyjrzenie się każdej roślinie.

Hormony roślinne wpływają na rozwój drzew i jest to często niedoceniany czynnik ich uprawy. Hormony to substancje, które już w niewielkich ilościach wpływają na procesy fizjologiczne – pełnią funkcję dostosowywania się roślin do zmiennych warunków środowiskowych. Istnienie i działanie hormonów oddziałuje na rozwój drzew po takim zabiegu jak cięcie. Źródła opisują 5 hormonów roślinnych: auksyny, cytokininy, gibereliny, kwas abscysynowy i etylen a jest ich pewnie więcej. Są przenośnikiem bodźców przerabiając impuls z otoczenia na fizjologiczną lub anatomiczną reakcję.

Naturalnie transport auksyn w dół informuje korzenie, że nastała wiosna i czas rozpocząć ich wzrost. Wraz ze wzrostem tkanki stożki wzrostu korzeni zaczynają wytwarzać inny hormon – cytokininę, która aktywuje wzrost stożków wzrostu pędów. To taki szlak auksynowo-cytokininowy regulujący rozwój całej rośliny.

Ubytek części pędów zaburza naturalną równowagę roślin. Cytokininy nie będą miały gdzie dotrzeć i ich skupienie będzie w miejscu cięcia. Dotrą do bocznych pąków uśpionych pobudzając je do rozwoju. W ten sposób w wyniku redukowania koron powstaną tzw. wilki.

Drzewa i krzewy „odpowiadają” na zabieg cięcia uruchamiając 5 reakcji obronnych: gojenie powierzchniowe, blokada naczyń i cewek, aktywność chemiczna tkanek w obrębie rany, zmniejszenie przyrostu pnia i zagęszczanie korony. Intensywność i szybkość tych reakcji wynika z różnych czynników, wśród których najważniejsze to żywotność drzewa oraz rozmiar zabiegu.

Nie można wycinać pędów w dowolny sposób! Każde cięcie ma decydujący wpływ na wzrost pędów, kwitnienie a później ich owocowanie.

- W przypadku roślin młodych cięcie pełni rolę kształtowania korony a przycięcie pędu nad pąkiem, umiejscowionym po zewnętrznej jego stronie spowoduje, że nowy pęd będzie wyrastał nieco na zewnątrz korony. Dzięki temu roślina uzyska bardziej rozłożystą formę a to ułatwi lepszy dostęp promieni słonecznych i podwyższy zdrowotność roślin. Zagęszczenie sprzyja bowiem chorobom grzybowym. Brak światła wydelikaca pędy i liście, które są następnie często atakowane przez szkodniki (m.in. mszyce).

- Skracanie długich pędów sprzyja silniejszemu rozrastaniu się pędów bocznych. Jeśli pędy zostaną mocno skrócone, trzeba liczyć się z obfitym przyrostem nowych pędów w następnym sezonie po cięciu. Taki rozrost pędów jest korzystny, w przypadku odmłodzenia rośliny, która rozrasta się wolno. W przeciwnym wypadku, bujny wzrost osłabi siły rośliny. Nieumiarkowane cięcie może negatywnie wpłynąć na kwitnienie i owocowanie roślin.

- Niewłaściwie wykonanie cięcia (szczególnie drzew pestkowych) często wywołuje wypływ żywicy. Z dużych ran po wyciętych gałęziach niemal zawsze wypływa ten zabezpieczający je płyn. Należy być ostrożnym i nie wycinać niepotrzebnie pędów. Zabiegi systematyczne (mniejsze pędy – mniejsze rany) pozwalają uniknąć mocnych wypływów żywicy.

Źródło:

Szewczyk G. 2012. Arborystyka. Wybrane zagadnienia pielęgnacji drzew.