Stosowanie kwalifikowanego zdrowego materiału siewnego jest warunkiem osiągania wysokich plonów zbóż. Dlatego ziarno przeznaczone do siewu powinno się charakteryzować:

- bardzo wysoką zdolnością kiełkowania (nie mniejszą niż 95%)

- dobrym wyrównaniem

- czystością nie mniejszą niż 98%

- wysoką masą tysiąca ziaren /MTZ/

Kwalifikowany materiał siewny uzyskuje się na kontrolowanych plantacjach produkcyjnych.

W Polsce niestety popyt na materiał kwalifikowany jest niski, zaledwie 10-12% upraw obsiewa się materiałem kwalifikowanym

     Istotny jest także dobór odmian poszczególnych gatunków pod względem wymagań siedliskowych oraz odporności na patogenny. Nowe odmiany mają zwykle wyższy potencjał plonowania i charakteryzują się wysoką jakością ziarna.

       Na plon i jakość ziarna ma wpływ oprócz właściwej odmiany- odpowiednio dobrana agrotechnika, termin siewu – trzeba pamiętać że oziminy należą do roślin dnia długiego co oznacza, że po przyjęciu określonej ilości światła rozpoczynają rozwój generatywny. Jeżeli wysiew będzie późny to nastąpi spowolnienie wschodów, faza krzewienia nie zostanie osiągnięta, będzie kontynuowana wiosną, ale wtedy szybko skraca się ta faza, przez co jest mniej pędów , a zatem mniejszy plon. Skraca się także następna faza, kiedy to formują się kłoski w kłosie- mniejszy plon z kłosa, mniejsza ilość ziaren w kłosie, mniej źdźbeł kłosonośnych.

   Kolejny czynnik stabilizujący plon to prawidłowa ochrona, zwłaszcza że zboża często uprawiane są w monokulturze (zboża w Polsce stanowią około 75% ogólnej powierzchni zasiewów), a zatem materiał do siewu musi być zaprawiony. Przypominamy o tym, gdyż zaprawianie ziarna zbóż przed grzybami chorobotwórczymi jest najbardziej oszczędnym i bezpiecznym dla środowiska zabiegiem, który zapobiega stratom jakościowym i ilościowym w plonie. Ochrona łanu musi być prowadzona zgodnie z zasadami integrowanej ochrony roślin, rolnik ma do dyspozycji kilka narzędzi, m.in. sygnalizację występowania agrofagów, metodyki, programy ochrony.

Jeśli chodzi o wybór odmiany to najlepiej posłużyć się Listą Zalecanych Odmian (LZO) dla województwa. Listy tworzy się na podstawie doświadczeń w ramach Porejestrowego Doświadczalnictwa Odmianowego i Rolniczego (PDOiR) w jednostkach doświadczalnych.

   W tym miesiącu rolnik powinien dokonać wyboru odmiany, pierwszym gatunkiem będzie jęczmień ozimy, który w całym kraju powinien być zasiany w drugiej dekadzie września, dopuszczalny opóźniony termin do 25 września. Następnie sieje się żyto i pszenżyto ozime w drugiej i trzeciej dekadzie września, dopuszczalny opóźniony termin do 5 X i pszenicę w trzeciej dekadzie września, dopuszczalny opóźniony termin do 5.X.

W tym roku na terenie woj. śląskiego LZO dla poszczególnych gatunków zbóż ozimych wygląda następująco:

- jęczmień ozimy: Antonella, Souleyka,, KWS Meridian, Titus, Scarpia, Henriette, Metaxa.

- żyto: Dankowskie Diament, Dańkowskie Amber, Brasetto F1, Palazzo F1, SU Stakkato F1, SU Driver F1

- pszenżyto ozime: Fredro, Borowik, Tulus, Agostino, Mikado, Borwo, Subito, Maestozo

- pszenica ozima: Bamberka (A),Natula (A), Ostroga (A), Ascalon (A), Arkadia (A), Linus (A), Sailor (A), KWS Ozon (B), Fidelius (B) , KWS Dacanto (B) , Patras (A), Oxal (A), Speedway (B)

*(A)-jakościowa; (B)-chlebowa;

Jeszcze kilka uwag dotyczących agrotechniki poszczególnych gatunków zbóż:

- jęczmień ozimy – dla tego gatunku najlepsze są kompleksy pszenne, żytni bardzo dobry i dobry, odczyn obojętny lub lekko kwaśny (pH 5,5- 7,0)- jęczmień jest bardzo wrażliwy na kwaśny odczyn gleby, ze względu na wczesny siew, przedplon powinien wcześnie schodzić z pola np. rzepak, strączkowe, ale często jest tak , że w gospodarstwie jęczmień musi być zasiany po zbożach i wtedy dobrym przedplonem będzie żyto lub pszenica , ziarno zaprawione siejemy na głębokość 3-5 cm (głębiej na słabszych bądź przesuszonych glebach), nawożenie P i K w zależności od zasobności i rodzaju gleby : P- od 40-80 kg /ha i K od 50-90 kg/ha

-żyto- z reguły wysiewane po zbożach, gdyż w małym stopniu reaguje obniżką plonu po zbożowych, ziarno zaprawione wysiać w optymalnym terminie, jest to istotne gdyż żyto krzewi się jesienią zatem przy opóźnionym terminie siewu będzie mniej kłosów i mniej ziaren w kłosie, nawożenie P i K w zależności od zasobności gleby: P- od 40-80 kg/ha i K od 60-100 kg/ha

pszenżyto – dla tego gatunku najlepsze są gleby kompleksu żytniego bardzo dobrego i dobrego, najlepsze przedplony to: rzepak, wczesne ziemniaki, motylkowe, a ze zbóż owies, ziarno oczywiście zaprawione, nawożenie P i K w zależności od zasobności gleby : P od 50-90 kg/ha i K od 90- 150 kg/ha

pszenica – uprawa na najlepszych kompleksach: pszenny bardzo dobry, dobry i żytni bardzo dobry, odczyn gleby pH 6,5 – 7, jeśli gleba jest kwaśna to roślina ma ograniczone pobieranie makroelementów, pszenicę najlepiej uprawiać po okopowych, strączkowych i oleistych, ze zbóż korzystne będzie po owsie i możliwe po życie lub pszenicy, unikać stanowiska po jęczmieniu z uwagi na niebezpieczeństwo podsuszki i łamliwości podstawy źdźbła, wysiew w optymalnym terminie – im później tym mniejsze krzewienie i słabszy rozwój systemu korzeniowego, nawożenie P i K w zależności od zasobności gleby: P od 70- 100 kg/ha i K od 100- 160 kg/ha

Zabiegi pielęgnacyjne ozimin przeprowadzać zgodnie z zaleceniami Instytutu Ochrony Roślin