Zalecenia Śląskiego Wojewódzkiego Lekarza Weterynarii

Śląski Wojewódzki Lekarz Weterynarii, w związku z licznymi pytaniami od Hodowców drobiu napływającymi do WIW w Katowicach, ponownie przypomina, że: Podjęcie i prowadzenie działalności nadzorowanej w zakresie utrzymywania zwierząt gospodarskich, w celu umieszczenia tych zwierząt lub produktów pochodzących z tych zwierząt lub od tych zwierząt na rynku, jest dozwolone po uprzednim zgłoszeniu, w formie pisemnej, zamiaru jej prowadzenia powiatowemu lekarzowi weterynarii właściwemu ze względu na przewidywane miejsce jej podjęcia i prowadzenia- art.5 ust.1 pkt. 2) ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt (tj. Dz. U z 2014r., poz. 1539 ze zm.)Podmioty prowadzące działalność nadzorowaną są obowiązane do poinformowania powiatowego lekarza weterynarii o zaprzestaniu prowadzenia określonego rodzaju działalności nadzorowanej, a także o każdej zmianie stanu prawnego lub faktycznego związanego z prowadzeniem tej działalności, w zakresie dotyczącym wymagań weterynaryjnych. Informacja taka powinna zostać przekazana w formie pisemnej w terminie siedmiu dni od dnia zaistnienia takiego zdarzenia- art. 7 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt (tj. Dz. U z 2014r., poz. 1539 ze zm.)Podmioty prowadzące działalność podlegającą nadzorowi organów Inspekcji Weterynaryjnej są obowiązane zapewnić spełnienie wymagań weterynaryjnych, lokalizacyjnych, zdrowotnych, higienicznych, sanitarnych, organizacyjnych, technicznych lub technologicznych zabezpieczających przed zagrożeniem epizootycznym, epidemicznym lub zapewniające właściwą jakość produktów- art. 4 ust.2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt (tj. Dz. U z 2014r., poz. 1539 ze zm.)

W ramach nadzoru sprawowanego przez organy Inspekcji Weterynaryjnej nad działalnością związaną z drobiem pracownikom tej Inspekcji, jak również osobom wyznaczonym do wykonywania w jej imieniu określonych zadań, przysługuje prawo przeprowadzenia w każdym czasie kontroli w zakresie spełnienia przez podmioty nadzorowane wymagań weterynaryjnych. Uprawnienia kontrolne, oprócz prawa wstępu na teren prowadzenia przez podmiot działalności nadzorowanej, obejmują, zgodnie z art. 19 ust. 3 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. o Inspekcji Weterynaryjnej, prawo do nieodpłatnego pobierania próbek do badań oraz żądania pisemnych lub ustnych informacji w zakresie objętym przedmiotem kontroli, w tym okazywania i udostępniania dokumentów lub danych informatycznych związanych z tą kontrolą.

            W stadach drobiu prowadzony jest program zwalczania niektórych serotypów Salmonella zgodnie z odpowiednimi Rozporządzeniami Ministra Rolnictwa
i Rozwoju Wsi.Pobieranie próbek w ramach programu odbywa się w gospodarstwie.

Badanie laboratoryjne próbek pobieranych w ramach programu przeprowadza się w laboratoriach urzędowych wyznaczonych przez Głównego Lekarza Weterynarii, zgodnie z art. 25 ust. 3 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. o Inspekcji Weterynaryjnej.

Próbki pobrane z inicjatywy producenta żywca kurcząt rzeźnych mogą być również badane
w laboratoriach urzędowych zatwierdzonych przez Głównego Lekarza Weterynarii, w trybie art. 25a ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. o Inspekcji Weterynaryjnej.

Wykaz laboratoriów zatwierdzonych przez Głównego Lekarza Weterynarii jest umieszczony, zgodnie z art. 25 ust. 8 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. o Inspekcji Weterynaryjnej, na stronie internetowej administrowanej przez Główny Inspektorat Weterynarii (www.wetgiw.gov.pl). Do próbek przesyłanych do badań laboratoryjnych dołącza się wypełnione pismo przewodnie Laboratoria urzędowe wykonujące badania laboratoryjne w ramach programu, w ramach badania bakteriologicznego oceniają każdorazowo efekt hamujący wzrost bakterii.

Z wykonanych badań laboratoryjnych sporządza się sprawozdanie.

Wszystkie sprawozdania z badań próbek pobranych zarówno z inicjatywy producenta żywca kurcząt rzeźnych, jak i pobranych przez powiatowego lekarza weterynarii, są przesyłane do powiatowego lekarza weterynarii. Zgodnie z przepisem art.12f ustawy o ochronie zwierząt z dnia 21 sierpnia 1997 r (tj. Dz.U. z 2013 r. poz. 856): Posiadacz kurnika lub opiekunowie prowadzą dla każdego kurnika,
w którym są utrzymywane kurczęta brojlery, dokumentację zawierającą:

1) informacje o:

a) liczbie wprowadzonych kurcząt brojlerów,

b) powierzchni użytkowej,

c) liczbie padłych kurcząt brojlerów stwierdzonej podczas każdej kontroli i przyczynach ich śmierci,

d) liczbie kurcząt brojlerów uśmierconych i przyczynach ich uśmiercenia,

e) liczbie kurcząt brojlerów pozostałych w stadzie po sprzedaży lub po uśmierceniu;

2) nazwę mieszańca kurcząt brojlerów, jeżeli jest znana.

Zgodnie z przepisem art. 18 rozporządzenia (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady
z dnia 28 stycznia 2002 r. ustanawiającego ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołującego Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności oraz ustanawiającego procedury
w zakresie bezpieczeństwa żywności (Dz. Urz. WE L 31 z 01.02.2002, str. 1, z późn. zm.; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 15, t. 6, str. 463), podmioty działające na rynku powinny zapewnić możliwość monitorowania żywności, pasz, zwierząt hodowlanych oraz wszelkich substancji przeznaczonych do dodania do żywności lub pasz.

            W związku z powyższym zapisem w dokumentacji podmiotu powinny znajdować się między innymi informacje skąd, ile, kiedy, czym dostarczono zwierzęta, a także kiedy, dokąd, czym i ile zwierząt opuściło gospodarstwo, o upadkach zwierząt itd.

Hodowca utrzymujący brojlery obowiązany jest do prowadzenia ewidencji leczenia zwierząt –art. 53, ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt (tj. Dz. U z 2014r., poz. 1539 ze zm.).Zgodnie z art. 69 ust. 3 ustawy z dnia 6 września 2001 r. – Prawo farmaceutyczne (Dz. U. z 2008 r. Nr 45, poz. 271, z późn. zm.), jeżeli tkanki i produkty pochodzące od zwierząt są przeznaczone do spożycia przez ludzi, to posiadacze tych zwierząt lub osoby odpowiedzialne za zwierzęta są obowiązani do posiadania dokumentacji w formie ewidencji nabycia, posiadania i stosowania produktów leczniczych weterynaryjnych oraz leczenia zwierząt prowadzonej zgodnie z przepisami ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt. Zgodnie z art. 69 ust. 4 ustawy z dnia 6 września 2001 r. – Prawo farmaceutyczne przedmiotową dokumentację lekarz weterynarii oraz posiadacz zwierzęcia przechowują przez okres 5 lat od daty dokonania w nich ostatniego wpisu.

            Drób kierowany do uboju zaopatruje się w świadectwo zdrowia. Obowiązek wystawiania świadectw zdrowia wynika z przepisów załącznika I, sekcji IV, rozdziału V, części A art.1 rozporządzenia nr 854/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004r. ustanawiającego szczególne przepisy dotyczące organizacji urzędowych kontroli w odniesieniu do produktów pochodzenia zwierzęcego przeznaczonych do spożycia przez ludzi. (Dz. Urz. UE L 139 z 30.4.2004, str.206, z późn.zm.). Świadectwa zdrowia są wystawiane przez powiatowego lekarza weterynarii - art. 26 ust. 1 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. o Inspekcji Weterynaryjnej. Powiatowy lekarz weterynarii może wyznaczyć do wystawiania świadectw zdrowia lekarza weterynarii niebędącego pracownikiem Inspekcji Weterynaryjnej – art.16 ust.1, pkt.1), lit. c) ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. o Inspekcji Weterynaryjnej.

Oryginał świadectwa towarzyszy zwierzętom do ubojni, natomiast kopia świadectwa przechowywana jest przez wystawiającego świadectwo przez 3 lata od wystawienia świadectwa – art. 27, ust. 4 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. o Inspekcji Weterynaryjnej. W świadectwie zdrowia lekarz urzędowy umieszcza informację o wyniku badania w kierunku Salmonella.

            Śląski Wojewódzki Lekarz Weterynarii poleca, aby powiatowi lekarze weterynarii udzielali szczegółowych informacji hodowcom drobiu, jak także przeprowadzili szkolenia wspólnie z Śląskim Ośrodkiem Doradztwa Rolniczego w Częstochowie, przypominające dla hodowców z zakresu prowadzenia działalności nadzorowanej oraz prowadzenia programów zwalczania niektórych serotypów Salmonella w stadach drobiu.

                                                                                  Rafał Przybyła ŚODR Oddz. Mikołów

                                                                                  na podst. mat. WIW w Katowicach