Systemy jakości żywności mogą zostać uznane za krajowe i zakwalifikować się do

uzyskania finansowego wsparcia pod warunkiem, że spełnią określone w

rozporządzeniu Rady (WE) nr 1698/2005 kryteria, tj.:

• - specyfika produktu końcowego musi wynikać ze szczegółowych obowiązków dotyczących metod hodowlanych i uprawowych, gwarantujących charakterystyczne cechy lub jakość produktu końcowego, która przewyższa handlową jakość produktu w zakresie zdrowia publicznego, zdrowia roślin i zwierząt, dobrostanu zwierząt, a także ochrony środowiska;
• - powinny zawierać opisy produktów, które są weryfikowane przez niezależne organy kontroli;
• - powinny być otwarte dla wszystkich producentów;
• - powinny być przejrzyste i dać możliwość odtworzenia historii produktu;
• - powinny odpowiadać bieżącej lub przewidywanej koniunkturze na rynku.

Krajowe systemy żywności funkcjonują w Polsce od 2007 roku.

W Polsce obecnie istnieje 5 uznanych przez Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi krajowych systemów jakości:
Integrowana Produkcja (IP)

Integrowana produkcja roślin (IP) jest nowoczesnym system jakości żywności, wykorzystującym w sposób zrównoważony postęp techniczny i biologiczny w uprawie, ochronie roślin i nawożeniu oraz zwracającym szczególną uwagę na ochronę środowiska i zdrowie ludzi.

Uczestnictwo w systemie IP pozwala na otrzymanie zdrowej żywności pochodzenia roślinnego, w której nie zanotowano przekroczeń dopuszczalnych poziomów pozostałości środków ochrony roślin, metali ciężkich, azotanów i innych pierwiastków oraz substancji szkodliwych. Potwierdzeniem wysokiej jakości plonów pochodzących z IP jest certyfikat i zastrzeżony znak IP. System IP ma na celu dbanie o ochronę środowiska , krajobraz i rolniczą różnorodność biologiczną.

Zasady integrowanej produkcji :

• stosowanie płodozmianu ,
• racjonalne nawożenie oparte na rzeczywistym zapotrzebowaniu roślin na poszczególne składniki ,
• stosowanie środków ochrony roślin tylko wtedy , gdy jest to konieczne i używanie ich w sposób kontrolowany ,
• dobór takich środków chemicznych , aby jak najmniej zagrażały zdrowiu ludzi i zwierzat i nie szkodziły środowisku naturalnemu .

System „Jakość Tradycja” (JT) – system ochrony i promocji dla produktów tradycyjnych

Jest to jedyny krajowy system wyróżniania tradycyjnych produktów żywnościowych wysokiej jakości Oznaczeniem objęte są produkty rolne, środki spożywcze oraz napoje spirytusowe.

Podstawowym warunkiem jaki musi spełniać produkt, by mógł zostać przyjęty do systemu jest wysoka jakość wynikająca z tradycyjnego charakteru danego produktu. Zgodnie z ogólnymi postanowieniami regulaminu znaku „Jakość Tradycja”, produkty objęte systemem muszą charakteryzować się tradycyjnym składem i/lub tradycyjnym sposobem wytwarzania, co w tym przypadku oznacza, że posiadają co najmniej 50-letni rodowód.

Dodatkowo, produkt taki powinien mieć odpowiednią reputację i posiadać cechy wyróżniające go spośród innych produktów ze swojej kategorii.

Do systemu trafiają więc tylko te produkty, które przeszły pomyślnie proces weryfikacji  przez Kapitułę Znaku zgodnie z Regulaminem Znaku.Produkty te otrzymują znak „Jakość Tradycja”, czyli znak zarejestrowany prze Polską Izbę produktu Regionalnego i Lokalnego w Urzędzie Patentowym i jest chroniony jako znak wspólny, gwarancyjny zgodnie z przepisami prawa własności przemysłowej.

QMP (Quality Meat Program) – system jakości dla mięsa wołowego

QMP (Quality Meat Program) to jak system certyfikacji mięsa wołowego, stworzony po to, by wspierać produkcję dobrej wołowiny. Wołowina QMP pozyskiwana jest ze specjalnie wyselekcjonowanych ras bydła, hodowanych z myślą o mięsie kulinarnym, które doskonale sprawdza się kuchni. Tym, co czyni ją wyjątkową, jest naturalna kruchość, miękkość i soczystość oraz łatwość obróbki. System MP jest dobrowolny i otwarty. Mogą brać w nim udział rolnicy i grupy producentów rolnych żywca wołowego i wołowiny , małe i średnie przedsiębiorstwa , ubojnie i zakłady rozbioru oraz dystrybutorzy mięsa wołowego. Uczestniczący w systemie producenci zobowiązani są do przestrzegania jego wymagań do których należą m.in.:

• dobór kwalifikowanychw ramach systemu ras mięsnych (Limousin , Charolaise , Angus , Hereford , Salers , Simentaler) oraz ich mięsnych krzyżówek ,
• wolny chów i żywienie dostosowane do typu i rasy ,
• pozostawianie cieląt przy mamkach ,
• dbałość o parametry dotyczące wagi ubojowej i wagi tuszy zgodnie z zaleceniami QMP oraz transport zwierząt przez uznawanegp przez QMP przewoźnika ,
• zakaz stosowania stymulatorów wzrostu ,
• dobór odpowiednich pasz -wszystkie pasze , materiały paszowe i mieszanki paszowe musza pochodzić z systemu QMP lub innego sytemu zapewniającego jakość zgodną z normą europejską PN-EN45011 , np. z produkcji ekologicznej , wykluczone jest stosowanie pasz GMO.

PQS (Pork Quality System) – system jakości dla mięsa wieprzowego

System PQS został opracowany przez Polski Związek Hodowców Trzody Chlewnej "POLSUS" oraz Związek "Polskie Mięso" w celu możliwości wytwarzania wysokiej jakości mięsa wieprzowego. System bazuje przede wszystkim na wykorzystaniu odpowiednich ras świń określonych zasadach żywienia. Obejmuje etap produkcji pierwotnej, czyli hodowlę i chów oraz obrót przedufbojowy wraz z przetwórstwem. Opracowane dla Systemu PQS standardy postępowania na każdym z tych etapów wpływają na końcową jakość produktu i gwarantują uzyskanie mięsa wieprzowego o szczególnej, wysokiej jakości.

QAFP (Quality Assurance for Food Products) System Gwarantowanej Jakości Żywności QAFP. 

Jest to system wyróżniający mięso wieprzowe , drobiowe oraz wędliny. Zgodnie z wymogami systemu standardami jakości QAFP objęte są wszystkie etapy produkcji począwszy od hodowli i żywienia zwierząt, poprzez ubój i przetwórstwo, a na magazynowaniu i sprzedaży skończywszy. Dzięki stosowanemu przez wytwórcę systemowi QAFP konsumenci otrzymują gwarancję, że w całym łańcuchu produkcyjnym nie wystąpiły żadne niekorzystne zjawiska, które negatywnie oddziaływałyby na jakość żywności, a na stół trafiają wyselekcjonowane najlepsze oraz naturalne i rodzime produkty. To buduje markę polskiej żywności i wzmacnia konkurencyjność zarówno na rynku krajowym, jak i zagranicznym. Pozycjonuje jednocześnie te produkty w segmencie premium, kierując uwagę konsumenta na jakość, a nie tylko cenę produktów.

Głównym wyróżnikiem krajowych systemów jakości jest to, że produkty uczestniczące w tych systemach są systematycznie kontrolowane i certyfikowane przez akredytowane jednostki kontrolne. 

Opracowano na podstawie materiałów FAPA „Żywność z certyfikatem .Unijne i krajowe systemy jakości” oraz wiadomości internetowych.