„Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie”
Instytucja Zarządzająca Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014–2020 – Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi
Projekt opracowany przez Śląski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Częstochowie
Operacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Schematu II Pomocy Technicznej „Krajowa Sieć Obszarów Wiejskich” Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014–2020

„Innowacyjne technologie w przetwórstwie sadowniczym-produkcja cydru szansą dla rolników woj. śląskiego”

Śląski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Częstochowie jako koordynator Sieci na rzecz innowacji w rolnictwie i na obszarach wiejskich w województwie śląskim zrealizował kolejny projekt z Planu Operacyjnego KSOW w zakresie SIR na 2018 rok.

Projekt pt. „Innowacyjne technologie w przetwórstwie sadowniczym-produkcja cydru szansą dla rolników woj. śląskiego” został zrealizowany w terminie od 18 do 20 czerwca 2018 r. na terenie woj. lubelskiego.

Wyjazd studyjny, w którym wzięło udział 30 uczestników polegał na przeszkoleniu rolników, sadowników, doradców, przedsiębiorców, mieszkańców obszarów wiejskich w zakresie innowacyjnych rozwiązań w technologiach sadowniczych, przechowalnictwie, sortowaniu, pakowaniu i chłodzeniu owoców, sprzedaży i marketingu.

Głównym celem projektu było zapoznanie uczestników z funkcjonowaniem sieci na rzecz innowacji w rolnictwie i na obszarach wiejskich, zagadnieniem innowacji
w rolnictwie, możliwościami praktycznego zastosowania przedstawianych rozwiązań, nawiązanie kontaktów i współpracy między potencjalnymi uczestnikami grup operacyjnych oraz przedstawienie dobrych praktyk w zakresie wdrażania innowacji w gospodarstwach zajmujących się produkcją sadowniczą.

Dzień I
18 czerwca 2018r. – poniedziałek

• Spotkanie w Lubelskim Ośrodku Doradztwa Rolniczego w Końskowoli, gdzie uczestniczono w spotkaniu z przedstawicielami SIR w woj. lubelskim. Na spotkaniu przedstawiono działania realizowane w zakresie Sieci na rzecz innowacji w rolnictwie i na obszarach wiejskich, które wdrożono na terenie woj. lubelskiego. Spotkanie miało charakter otwarty, prowadzona była wymiana doświadczeń w zakresie wprowadzanych działań w kierunku tworzenia sieci między różnymi podmiotami; rolnikami, przedsiębiorcami, przedstawicielami samorządu oraz nauki uwzględniając doradztwo brokerów innowacji.
• Przejazd na spotkanie i wizytę w Zrzeszeniu Producentów Owoców (grupie producenckiej) Stryjno-Sad.
Grupę przyjął Prezes Zarządu Pan Zbigniew Chołyk, który przedstawił genezę powstania grupy producenckiej, proces jej rozwoju oraz najważniejszych kierunków działalności. Zrzeszenie Producentów Owoców „Stryjno Sad” powstało z inicjatywy kilku sadowników z gminy Rybczewice w powiecie świdnickim. Zarejestrowane zostało 4 grudnia 1998 roku. Od początku istnienia głównym celem grupy było organizowanie wspólnej sprzedaży owoców, w szczególności jabłek a także poszerzanie wiedzy sadowniczej i wspólne zaopatrywanie się w środki produkcji. Początkowo owoce sortowano we własnych gospodarstwach a sprzedaż odbywała się z wykorzystaniem indywidualnych kontaktów handlowych posiadanych przez członków. W roku 2000 zakupiono ze środków własnych i kredytu pierwszą elektroniczną linię sortującą Greefa MS 2000 i uruchomiono wspólną sortownię w gospodarstwie A. Rozwałki w Kolonii Stryjno. Po trzech latach sortownię przeniesiono do Kawęczyna, gdzie grupa zakupiła i zmodernizowała magazyny po byłej GS Kawęczyn. 15 października 2006 roku zrzeszenie „Stryjno Sad” zostało wpisane do rejestru wstępnie uznanych grup producenckich i rozpoczął się 5-cio letni okres dużych inwestycji w ramach Planu Dochodzenia do Pełnego Uznania (PDU). Jesienią 2011 roku wszystkie planowane inwestycje zakończono. Powstał nowoczesny, dobrze wyposażony obiekt składający się z chłodni, sortowni i pakowni owoców a w dniu 14 listopada 2011 roku Z.P.O. „Stryjno Sad” zostało uznaną organizacją producencką (OP). Uczestnicy wyjazdu mieli możliwość obejrzenia obiektu i procesu przygotowania owoców do sprzedaży.
• Po spotkaniu grupa udała się do gospodarstwa sadowniczego w Stryjnie, które jest członkiem grupy producenckiej Stryjno-Sad. Wizyta w gospodarstwie , które specjalizuje się w uprawie jabłek pozwoliło na wyjaśnienie wielu pytań i dyskusje na temat nowych rozwiązań i wdrażaniu innowacji w sadzie.
• Następnie udano się do Lublina, celem wizyty na Uniwersytecie Przyrodniczym w Lublinie gdzie odbył się wykład nt. „Innowacyjne rozwiązania w sadownictwie” prowadzony przez eksperta dr Tomasza Lipę-pracownika naukowego UP. Wykład był uzupełniony o wiele praktycznych przykładów wdrażania innowacji, które
z powodzeniem są stosowane również w innych krajach Europy.

Fot: Marcin Kolasa

Dzień II
19 czerwca 2018r. – wtorek

• W siedzibie Lubelskiego Stowarzyszenia Miłośników Cydru odbyły się warsztaty
i seminarium z zakresu produkcji cydru naturalnego. W trakcie spotkania podejmowane były zagadnienia związane z odmianami jabłek uprawianych w Polsce i ich przydatności pod kątem wytwarzania cydru oraz zagadnienia związane z technologią produkcji cydru prowadzone przez przedstawicieli stowarzyszenia, przybliżono zagadnienia organizacyjno-prawne zw.z produkcją cydru w Polsce a także przykłady regulacji prawnych w innych krajach europejskich.
Prowadzona była degustacja cydrów z udziałem profesjonalisty, który moderował tą część spotkania pod kątem sommalierskim. Przedstawiono zasady produkcji cydru rzemieślniczego jako możliwości innowacyjnego rozwoju działalności rolniczej, która wraz z wizytą we wzorcowej cydrowni była praktycznym przykładem wdrażania nowych rozwiązań na obszarach wiejskich.

Dzień III
20 czerwca 2018r. – środa
• Wizyta w Spółdzielni Ogrodniczej Boby , która powstała w 1993 roku. Jest własnością 73 udziałowców – miejscowych producentów owoców i warzyw. Głównym profilem działalności firmy jest mrożenie oraz schładzanie owoców miękkich tj. agrest, maliny, porzeczki, wiśnie, aronie oraz sprzedażą hurtową owoców świeżych – jabłka. Na chwilę obecną zdolności produkcyjne spółdzielni to wytworzenie 3 tys. ton owoców mrożonych oraz 3 tys. ton owoców schłodzonych. Mając na uwadze wymagania jakościowe klientów, a także jeden ze strategicznych założeń firmy, spółdzielnia zainwestowała w nowoczesne urządzenia, posiada wyspecjalizowaną linię technologiczną do sortowania mrożonek (np. sorter optyczny , detektor metali ) oraz wyspecjalizowanych pracowników. Spotkanie z Wiceprezesem spółdzielni Mariuszem Śliwką było uzupełnione wizytą w obiektach i wymianą informacji na szczegółowe tematy związane ze sprzedażą i marketingiem.

• Wizyta oraz spotkanie w Grupie Producenckiej Fruvitaland sp. zo.o. która funkcjonuje od 23.08.2011 roku. Jesienią 2011 r. rozpoczęto prace nad pięcioletnim Planem Dochodzenia do Uznania. Po kilku miesiącach, w dniu 15.12.2011 r., decyzją Marszałka Województwa Lubelskiego, Spółka Fruvitaland została Wstępnie Uznaną Grupą Producentów Owoców i Warzyw. Niespełna 2 tygodnie po otrzymaniu decyzji, w dniu 28 grudnia, odbyło się spotkanie inauguracyjne z przyszłymi członkami grupy. W lutym 2012 r. aktem notarialnym grupa przyjęła 87 członków. Z początkiem 2013 roku ich liczba wzrosła o 22 osoby, a w lutym 2014 roku kolejne 18 osób powiększyło grono naszych udziałowców. Obecnie zrzesza 125 członków. Fruvitland Sp. z o. o. dysponuje dwoma obiektami: pierwszym z nich jest Hala Magazynowa z Obiektem Biurowym w Granicach, o powierzchni 1200 m² , w skład której wchodzą: część socjalno biurowa, pakownia oraz cztery komory chłodnicze
o pojemności ok. 600 ton, drugim natomiast jest Centrum Logistyczne
w Piotrawinie, w skład którego wchodzą: dwukondygnacyjna część socjalno – biurowa o powierzchni około 780 m², części sortowniczo – spedycyjne oraz 25 komór przechowalniczych w tym 18 z kontrolowaną atmosferą o łącznej pojemności niespełna 7000 ton.. Obecnie obiekt zajmuje powierzchnię ok. 8000 m2, wyposażony jest zarówno w linie do sortowania owoców miękkich jak i jabłek oraz linie pakujące. Grupa producentów Owoców i Warzyw Fruvitland Sp. z o. o. gospodaruje w zachodniej części malowniczej Wyżyny Lubelskiej, albowiem w dolinie rzeki Wisły istnieją bardzo korzystne warunki do rozwoju rolnictwa, a zwłaszcza sadownictwa. Przedmiotem obrotu Grupy są owoce jabłoni, wiśni, śliwy, gruszy, truskawki, maliny, porzeczki oraz warzywa. Spotkanie z przedstawicielami spółki na czele z Wiceprezesem, przedstawicielem działu administracyjnego oraz produkcyjnego odpowiadali na wszystkie pytania uczestników dotyczące funkcjonowania grupy a po zakończonym spotkaniu grupa udała się na wizytację wszystkich obiektów.

Na poszczególnych etapach wyjazdu studyjnego uczestnicy mieli możliwość
w praktyce zapoznać się z innowacyjnymi rozwiązaniami stosowanymi w rolnictwie na terenie województwa lubelskiego. Zapoznali się z przykładami innowacji produktowych, procesowych i marketingowych , które są szansą dla zwiększenie wydajności, konkurencyjności oraz obniżenie kosztów produkcji. Uczestnicy zdobytą wiedzę będą mogli wykorzystać w praktyce.

Tekst: na podstawie sprawozdania z przeprowadzonej operacji przygotowanej przez LGD Kraśnik