1 marca dzisiaj przypada Środa Popielcowa zwana ze staropolska Środą Wstępną kończy karnawał i rozpoczyna w kościele katolickim czterdziestodniowy okres Wielkiego Postu. W Środę Popielcową, podczas Mszy, wierni na znak pokuty, pokory i oczyszczenia z grzechów posypują głowę popiołem z ubiegłorocznych, spalonych palm wielkanocnych. Zwyczaj posypywania głów popiołem sięga tradycją IV wieku i aż do X wieku. Środa Popielcowa rygorystycznie zakazuje katolikom od 14 do 60 roku życia spożywania potraw mięsnych oraz ograniczenie posiłków do trzech dziennie, przy czym tylko raz dziennie można najeść się „do syta”. Wśród pokarmów nie może być mięsa, tłuszczu zwierzęcego, a niegdyś także także nabiału, zaś jeszcze do niedawna podstawowym pokarmem tego okresu był żur i śledzie.. Postu przestrzegano bardzo ściśle: wspomnają starsi dawniej gdy nie było płynów do naczyń wyparzano gorącą wodą  garnki ,szorowano je popiołem aby nie było tłuszczu, gdy zostawał w domu chleb, po upieczeniu smarowany jajkiem lub smalcem żeby skórka się błyszczała, odkrawano ją i dawano ptactwu. Powszechnie spożywaną potrawą był barszcz żytni. W niektórych regionach kraju podczas śniadania gospodarz brał garnek w ręce i wypowiadał formułę: Chodź barszczu będziemy cię jeść. Od tej pory jedzono go przez siedem dni tygodni postu jako jedyne pożywienie na śniadanie. Często na kolację w Środę Popielcową była tylko „kasza krzyżowa”, a więc...” przed snem należało uczynić znak krzyża i głodnym kładziono się spać. Zatem aby podtrzymać te wierzenia, ludzie wówczas stosowali tak zwany post ścisły, który zachował się do dnia dzisiejszego ale czy u wszystkich? Popiół sypany na głowy wiernych podczas środowej liturgii oraz słowa kapłana "z prochu powstałeś i w proch się obrócisz" mają przypominać o przemijalności naszego życia i o tym, że wszyscy jesteśmy śmiertelnikami.