Śląski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Częstochowie, Powiatowy Zespół Doradztwa Rolniczego w Bielsku-Białej w ramach Sieci na rzecz innowacji w rolnictwie i na obszarach wiejskich (SIR) w dniu 6 października 2016 r. zrealizował projekt pn.:
„Wzmocnienie mechanizmów transferu wiedzy i innowacji dla podmiotów z sektora rolnego w powiecie bielskim
– wyjazd studyjno-konsultacyjny do producenta wysokojakościowych
miodów pitnych”
do miejscowości Łazisko k/Tomaszowa Mazowieckiego. Program wyjazdu studyjno – konsultacyjnego skierowany był szczególnie do osób przedsiębiorczych z gospodarstw rolnych gminy Wilamowice oraz doradców rolnych. Zainteresowanie ze strony rolników i przedsiębiorców rolno – spożywczych było ogromne, jednak miejsc tylko 40.
Pomysłodawcą, autorem projektu oraz koordynatorem i opiekunem grupy była Pani Marta Turotszy – kierownik PZDR Bielsko-Biała i doradca rolny. Jako opiekun gminy Wilamowice jest ona głównym „motorem napędowym” wprowadzenia innowacji w zakresie produkcji miodów pitnych na poziomie gospodarstw rolnych. Jest osobą łączącą rolników, przedsiębiorców, przedstawicieli jednostek doradztwa rolniczego, promującą wdrażanie innowacyjnych rozwiązań w sektorze rolno – spożywczym oraz na obszarach wiejskich, dążącą do szybszego rozwoju i wzrostu konkurencyjności polskiej wsi.
Na zdjęciu: Marcin Jaros, Maciej Jaros, Marta Turotszy
Projekt w swych założeniach sięga do dziedzictwa kulturowo – gospodarczego obszaru powiatu bielskiego i w sposób twórczy – innowacyjny przywraca potencjał gospodarczo dochodowy tradycji przetwarzania miodów górskich. W swoich założeniach merytorycznych inicjuje współpracę między gospodarstwami w ramach sprzedaży bezpośredniej. Pokazuje mocne strony takiego sposobu prowadzenia działalności gospodarczej, transfer wiedzy pomiędzy różnymi podmiotami, ułatwia tworzenie oraz funkcjonowanie sieci kontaktów pomiędzy rolnikami, podmiotami doradczymi, jednostkami naukowymi, przedsiębiorcami sektora rolno-spożywczego oraz pozostałymi podmiotami zainteresowanymi wdrażaniem innowacji w rolnictwie i na obszarach wiejskich.
PASIEKA JAROS Sp. z o.o., jeden z największych producentów miodów pitnych w Polsce, jest doskonałym przykładem funkcjonowania firmy rodzinnej opartej na tradycji i zaufaniu. Kadrę kierowniczą i technologiczną stanowią członkowie rodziny Jaros. Właścicielem firmy jest Maciej Jaros. Syn Marcin pełni funkcję głównego technologa. Działem jakości i laboratorium zajmuje się synowa Monika Jaros. Działem technicznym zajmuje się syn właściciela Bartłomiej.
Firma istnieje od 1978 roku. Początkowo zajmowała się hodowlą pszczół i przetwórstwem produktów pszczelarskich. Od roku 1991 zaczęto produkować miody pitne, które obecnie są podstawą działalności. Produkowane są one na podstawie staropolskich tradycji i receptur. Nie dodaje się tutaj żadnych polepszaczy, konserwantów, sztucznych barwników i aromatów. Surowcami do produkcji jest miód, woda, zioła i naturalne soki owocowe. Miód pochodzi z własnej pasieki oraz jest kupowany od pszczelarzy. Soki owocowe i zioła również w części pochodzą z własnych upraw (np. maliny, winogrona).
Na początek kilka słów o firmie – Marcin Jaros
Po terenie zakładu grupę oprowadzał Pan Marcin Jaros. W sposób niezwykle ciekawy i zajmujący opowiadał o całym procesie technologicznym. Chętnie odpowiadał na pytania, dzieląc się swoją wiedzą i doświadczeniem z zakresu technologii produkcji, marketingu i sprzedaży. Pokazywał urządzenia i opisywał ich przeznaczenie. Wrażenie robią wielkie kadzie do fermentacji alkoholowej brzeczki, czyli miodu pszczelego rozcieńczonego wodą. Sfermentowany produkt przelewa się do zbiorników leżakowych, gdzie w ciągu następnych miesięcy będzie się klarował i zacznie stopniowo dojrzewać.
Kadzie do fermentacji
zbiorniki do leżakowania
butelkowanie, etykiety, lakowanie
Podstawowymi rodzajami miodów pitnych produkowanych przez firmę PASIEKA JAROS są:
Półtorak– powstaje poprzez zmieszanie jednej części miodu i pół części wody. Z powodu wysokiego stężenia cukrów fermentacja trwa bardzo długo, a miód pitny dojrzewa po kilkuletnim okresie leżakowania.
Dwójniak– powstaje poprzez zmieszanie jednej części miodu i jednej części wody. Dwójniaki należą do miodów słodkich, a ich dojrzewanie trwa kilka lat.
Trójniak– powstaje poprzez zmieszanie jednej części miodu i dwóch części wody. Jest to miód pitny półsłodki, a jego dojrzewanie trwa około roku.
Miody pitne owocowe powstają poprzez zastąpienie co najmniej 30% wody przeznaczonej do fermentacji sokiem owocowym. I tak dwójniak Maliniak powstaje przez dodanie soku malinowego, dwójniak Jabłkowy – soku jabłkowego, półtorak Gronowy – przez dodanie soku z winogron.
Mimo, iż pasieka bazuje na dawnych tradycjach, właściciele nie stronią od innowacyjności. PASIEKA JAROS jako pierwsza w Polsce wyprodukowała miód pitny musujący „Lipiec Perlisty” (nasycony dwutlenkiem węgla).
Gotowe wyroby przechowuje się w butelkach wykonanych starym garncarskim sposobem z bolesławieckiej gliny, tak jak było to w dawnych czasach. Produkcja ceramiki użytkowej i ozdobnej jest drugim działem produkcji firmy. Wytwarza się tutaj opakowania do miodów pszczelich i miodów pitnych, naczynia do picia miodów itp. Firma świadczy również usługi w tym zakresie i wykonuje przedmioty z ceramiki na specjalne zamówienia.
hala produkcyjna
formy do odlewów
przygotowane do wypalania
wnętrze pieca
Jednym z punktów programu wyjazdu studyjno – konsultacyjnego był połączony z degustacją wykład Pana Marcina Jarosa na temat surowców, ich wykorzystaniu w produkcji miodów pitnych, marketingu i form sprzedaży . Była możliwość posmakowania różnych rodzajów miodu naturalnego oraz miodów pitnych.
Po wykładzie odbyła się sesja konsultacyjna podczas której na pytania odpowiadali właściciele i fachowcy pracujący w wytwórni miodów.
sala wykładowa
Zawartość tych pojemników była przedmiotem dyskusji i degustacji
Następnie Pani Anna Kowalska – Fert (koordynator SIR w ŚODR w Częstochowie) przeprowadziła prelekcję na temat SIECI NA RZECZ INNOWACJI W ROLNICTWIE I NA OBSZARACH WIEJSKICH oraz DZIAŁANIA WSPÓŁPRACA
Uczestnicy odwiedzili również firmowy sklepik zaopatrzony w miód naturalny różnego rodzaju, produkty pszczele (np.: pyłek, świece z wosku naturalnego), naczynia z ceramiki oraz to z czego firma słynie – miody pitne w bardzo szerokim asortymencie.
Mamy nadzieję, że ten wyjazd zachęci ludzi związanych z gospodarką rolną w gminie Wilamowice do poszukiwania innych, nowych rozwiązań umożliwiających zwiększenie efektywności i dochodowości ich gospodarstw. Przełoży się bezpośrednio na wykorzystanie i odtworzenie dawnych receptur na produkcję miodów pitnych z górskich miodów naturalnych, które charakteryzują się dużym wkładem substratów pochodzenia ziołowego, a ich dystrybucja poprzez sprzedaż bezpośrednią przyczyni się do rozwoju i podniesienia rentowności gospodarstw rolnych.