Od 15 marca 2018 roku, w związku z ustanowieniem na terenie całego kraju Programu działań mających na celu ograniczenie odpływu azotu ze źródeł rolniczych, otwiera się możliwość realizacji pakietu 2. Ochrona gleb i wód bez ograniczeń terytorialnych. Poza tą zasadniczą zmianą rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi (Dz. U z 2017 roku poz. 2139) wprowadza także inne zmiany, które mogą zachęcić rolników do podejmowania zobowiązań rolno-środowiskowo-klimatycznych w ramach tego pakietu.

Dlatego też przypominam o warunkach jakie muszą być spełnione w gospodarstwie by rozpocząć realizację pakietu 2. Ochrona gleb i wód oraz o wymogach realizacji tego 5- letniego zobowiązania.

W pakiecie 2. Ochrona gleb i wód istnieje możliwość realizacji 2 wariantów:

• Wariant 2.1 Międzyplony
• Wariant 2.2.Pasy ochronne na stokach o nachyleniu 20%

W gospodarstwie można jednocześnie, ale na odrębnych działkach realizować każdy z wymienionych wariantów. W kolejnych latach trwania zobowiązania, a więc już od drugiego roku, istnieje możliwość podjęcia się realizacji takich samych wariantów pakietu 2. Trzeba jednak pamiętać, że będą to nowe 5 letnie zobowiązania rolnika.

     Wprowadzenie dodatkowego zobowiązanie wiązać się będzie ze zmianami w planie rolno-środowiskowo-klimatycznym i złożeniem do biura powiatowego AR i MR wymaganych kopii stron tego planu.

   W przypadku wariantu 2.1 Międzyplony, dopuszczalna jest zmiana wielkości obszaru objętego zobowiązaniem, ale nie więcej niż 15 % w stosunku do powierzchni zadeklarowanej w pierwszym roku rozpoczęcia realizacji tego zobowiązania. Np. w 2017 roku rozpoczęliśmy zobowiązanie na powierzchni 10 ha, to w latach następnych powierzchnia tego zobowiązania z 2017 roku, może wynosić nie mniej niż 8, 5 ha lub nie więcej niż 11,5 ha . Dopuszczalna jest też zmian miejsca realizacji tego zobowiązania, ale zawsze w obrębie powierzchni działek ewidencyjnych wykazanych we wnioski w roku rozpoczęcia zobowiązania.

Płatność rolno-środowiskowo-klimatyczne, pakiet 2. Ochrona gleb i wód jest przyznawana  tylko do gruntach ornych na których:

• po plonie głównym są uprawiane międzyplony – wariant 2.1.
• w roku złożenia wniosku o przyznanie pierwszej płatności rolno-środowiskowo-klimatycznej są zakładane pasy traw o szerokości nie mniejszej niż 6 metrów w poprzek stoku i jeżeli co najmniej część gruntów położonych na działce ewidencyjnej, na której występują te pasy jest położona na stoku o nachyleniu powyżej 20%. – wariant 2.2

Są to podstawowe warunki rozpoczęcie realizacji tego zobowiązania, a w trakcie trwania zobowiązania należy przestrzegać określonych wymogów, odrębnych dla każdego z wariantów.

Wariant. 2.1 Międzyplony

1.siew roślin międzyplonowych w terminie do 15 września,

2. zakaz wznawiania zabiegów agrotechnicznych przed dniem 1 marca,
3. stosowanie jako międzyplon wyłącznie mieszanki złożonej z minimum 3 gatunków roślin, przy czym gatunek rośliny dominującej w mieszance lub gatunki zbóż wykorzystane w mieszance nie mogą przekraczać 70% jej składu,
4. zakaz stosowania mieszanki składającej się wyłącznie z gatunków zbóż,

5.zakaz nawożenia międzyplonu,

6. zakaz stosowania pestycydów w międzyplonie,

7.niestosowanie komunalnych osadów ściekowych,

8.przyorywanie biomasy międzyplonu, z wyłączeniem uprawy gleby w systemie bezorkowym,

9. zakaz uprawy w plonie głównym mieszanki tych samych roślin ( w przypadku międzyplonu ozimego również form jarych),
10. dopuszczalne spasanie mieszanek roślin jarych - jesienią, a mieszanek roślin ozimych lub    mieszanek roślin jarych i ozimych – wiosną, jeżeli doradca rolnośrodowiskowy dopuści taką możliwość,
11. utrzymywanie okrywy ochronnej gleby, wymaganej przepisami w sprawie norm w zakresie dobrej kultury rolnej zgodnie z ochroną środowiska, na posiadanych przez rolnika gruntach ornych, na których nie jest realizowany ten wariant, w przypadku gdy grunty te oraz grunty, na których jest realizowany ten wariant, znajdują się na obszarach zagrożonych erozją wodną, których wykaz jest określony w przepisach w sprawie norm w zakresie dobrej kultury rolnej zgodnie z ochroną środowiska.

Oznacza to, że na gruntach ornych położonych na obszarach zagrożonych erozją wodną, w przypadku wariantu 2.1 Międzyplony, płatność rolno-środowiskowo-klimatyczna za realizację tego wariantu jest przyznawana tylko do powierzchni nie większej niż 70 % tych gruntów. Pozostała powierzchnia 30% gruntu ornego musi być pokryta roślinnością w okresie od 1 listopada do 15 lutego, jako wymóg dobrej kultury rolnej, zgodnie z wymogami ochrony środowiska.

Wariant 2.2 Pasy ochronne na stokach o nachyleniu 20%

1.wysianie mieszanki traw do dnia 15 kwietnia lub w okresie od dnia 15 sierpnia do dnia 10 września,

2. zakaz spasania traw na pasie ochronnym w roku założenia pasa ochronnego, a w przypadku wysiania mieszanki traw w terminie od dnia 15 sierpnia do dnia 10 września – również zakaz koszenia traw na pasie ochronnym w tym roku,
3. niestosowanie komunalnych osadów ściekowych,
4. wypasanie pasów ochronnych w okresie od dnia 20 maja do dnia 1 października lub ich wykaszanie przynajmniej raz w roku w okresie od dnia 15 czerwca do dnia 30 września,
5. zebranie i usunięcie skoszonej biomasy ( w tym zakaz pozostawiania rozdrobnionej biomasy); w terminie do 2 tygodni po pokosie biomasa powinna zostać usunięta z pasa ochronnego lub ułożona w pryzmy, w tym pryzmy balotowe, stogi lub brogi.

Wysokość stawek płatności rolno-środowiskowo-klimatycznej:

Wariant 2.1.Międzyplony- 650 zł/ha

Wariant 2.2 Pasy ochronne na stokach o nachyleniu powyżej 20% - 450 zł/ha

Realizując zobowiązanie opisanego wyżej pakietu , należy pamiętać o tym, że każdy rodzaj uchybienia, czyli nie wywiązywania się z nałożonych wymogów będzie skutkować pomniejszeniem płatności rolno-środowiskowo-klimatycznej, zgodnie z załącznikiem nr 8 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi (Dz. U z 2015 r poz. 415 z późniejszymi zmianami).

Przygotowano na podstawie Rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi (Dz. U. z 2015 roku poz. 415 z późniejszymi zmianami)