Śląski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Częstochowie w ramach projektu założył i prowadził 3 obiekty demonstracyjne, na których realizowane były demonstracje z tematu Zboża (owies- 2023r., żyto ozime- 2024r.) oraz Warzywa (marchew i burak ćwikłowy -2023r.).
Obiekty demonstracyjne z tematu Zboża zostały założone w gospodarstwie Pana Zdzisława Mańki w Nowinach (Nowiny ul. Długa 94, 42-133 Węglowice, gmina Wręczyca Wielka, powiat kłobucki).
W ramach demonstracji realizowanej w 2023 roku- szczegółowym tematem była „Agrotechnika owsa w gospodarstwie ekologicznym” – wariant „Zróżnicowanie norm wysiewu (norma tradycyjna i zwiększona o 10-15%)”.Na obiekcie o powierzchni 0,60 ha podzielonym na dwa pola (pole I i pole II) uprawiano owies odmiany „Bingo”. Na polu I zastosowano tradycyjną normę wysiewu, a na polu II – zwiększono normę wysiewu o 15%.
Obiekt demonstracyjny – Zboże- owies- wizytowano dwukrotnie; przeszkolono 5 grup (każda grupa liczyła po 13 uczestników). Opiekunem naukowym obiektu demonstracyjnego była prof. Beata Feledyn-Szewczyk z Instytutu Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa- PIB w Puławach.
Fot. 1 Obiekt demonstracyjny Zboża- owies odm. Bingo (Nowiny – wiosna 2023r.)
Fot. 2 i 3- Obiekt demonstracyjny owies odm. Bingo podczas drugich wizyt w ramach demonstracji (Nowiny czerwiec/ lipiec 2023r.)
W ramach demonstracji z tematu Zboża dotyczącej żyta ozimego- obiekt demonstracyjny założono jesienią 2023r., a wizyty demonstracyjne odbywały się w 2024r. Szczegółowym tematem tej demonstracji była: „Agrotechnika żyta w gospodarstwie ekologicznym- Wariant 3. Wpływ normy siewu na produkcyjność żyta”. Demonstracja została założona na jednym polu o pow. 2,00 ha, podzielonym na dwie części (każde o pow. 1,00 ha), a uprawianą odmianą było żyto odm. „Dańkowskie Diament”. Tak jak w przypadku owsa obserwowano zróżnicowanie pól pod względem ilości wysianego ziarna oraz obsady roślin.
Obiekt demonstracyjny – Zboże- żyto ozime- wizytowano dwukrotnie, gdzie łącznie przeszkolono 5 grup. Opiekunem naukowym obiektu demonstracyjnego był dr hab. Krzysztof Jończyk z Instytutu Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa - PIB w Puławach.
Fot. 4 i 5- Obiekt demonstracyjny Zboża- żyto ozime odm. Dańkowskie Diament podczas realizacji pierwszych wizyt w gospodarstwie ( Nowiny – kwiecień 2024r.)
Fot. 6 - Obiekt demonstracyjny żyto ozime odm. Dańkowskie Diament podczas drugich spotkań w ramach demonstracji (Nowiny- czerwiec 2024r.)
Celem demonstracji z tematu Zboża była ocena wpływu zagęszczenia siewu na rozwój uprawy oraz plonowanie roślin zbożowych.
Oprócz obiektów demonstracyjnych z tematu Zboża został również założony obiekt z tematu Warzywa. Obiekt ten został założony w 2023 roku w gospodarstwie Pani Barbary Sordyl-Lipnickiej w Czańcu (Czaniec ul. Lipowa 8, 43- 354 Czaniec, gmina Porąbka, powiat bielski). Zgodnie z założeniami projektu minimalna powierzchnia obiektu demonstracyjnego z tematu Warzywa miała stanowić 0,20 ha. Na wymaganej minimalnej powierzchni dozwolone było prowadzenie uprawy jednego gatunku lub też dwóch gatunków warzyw-wówczas uprawa każdego gatunku musiała być prowadzona na powierzchni nie mniejszej niż 0,10 ha.
W gospodarstwie w Czańcu pani Barbara w ramach demonstracji podjęła się uprawy dwóch gatunków: marchew i burak ćwikłowy, a na obiekcie demonstracyjnym realizowano dwa szczegółowe tematy pt: „Kompleksowy program ekologicznej produkcji marchwi” oraz „Kompleksowy program ekologicznej produkcji buraka ćwikłowego”.
Fot. 7- Obiekt demonstracyjny Warzywa – marchew odm. Flakkese 2 (Czaniec- czerwiec 2023r.)
Fot. 8 Obiekt demonstracyjny Warzywa- burak ćwikłowy odm. Detroit 2 (Czaniec- sierpień 2023r.)
Obiekt demonstracyjny z zasiewem marchwi był realizowany z użyciem odmiany Flakkese 2. Obiekt ten podzielono na dwa pola. Były to: pole I- pole ze standardowym nawożeniem i ochroną prowadzoną przez producenta (wariant A) oraz pole II – pole z zaproponowanym nawożeniem i sposobem ochrony (wariant B).
Natomiast obiekt z zasiewem buraka ćwikłowego realizowany był z wykorzystaniem odmiany Detroit 2. Podobnie jak w przypadku marchwi pole zostało podzielone na pole I - pole ze standardowym nawożeniem i ochroną prowadzoną przez producenta (wariant A) oraz pole II– pole z zaproponowanym nawożeniem i sposobem ochrony (wariant B).
Za cel demonstracji przyjęto zaobserwowanie innowacyjności dobrej praktyki, która polega na kompleksowym podejściu do aspektu agrotechniki ekologicznej produkcji marchwi i buraka ćwikłowego.
Fot. 9- Obiekt demonstracyjny Warzywa- marchew odm. Flakkese 2 (Czaniec- sierpień 2023r.)
Fot.10- Porównanie marchwi – wariant A i wariant B (Czaniec sierpień/wrzesień 2023r.)
Fot. 11- Porównanie roślin buraka ćwikłowego – wariant A i wariant B- (Czaniec -sierpień 2023r.)
Fot.12- wizyta demonstracyjna na obiekcie z tematu Warzywa (Czaniec lipiec 2023r.)
Fot. 13- Wizyta demonstracyjna na obiekcie z tematu Warzywa (Czaniec lipiec 2023r.)
Łącznie gospodarstwo w ramach dwukrotnych wizyt odwiedziło 9 grup składających się z 15 osób każda grupa (135 osób). Opiekunami naukowymi byli naukowcy z Instytutu Ogrodnictwa -Państwowego Instytutu Badawczego ze Skierniewic- dr Magdalena Ptaszek, dr Anna Jarecka- Boncela, dr hab. Grażyna Soika prof. IO, dr hab. Bożena Matysiak prof. IO.
Warto podkreślić, że poprzez założenie w/w obiektów demonstracyjnych w gospodarstwach należących do rolników indywidualnych Śląski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Częstochowie przyczynił się do realizacji projektu mającego na celu upowszechnianie wśród rolników dobrych praktyk lub innowacyjnych rozwiązań stosowanych w ekologicznym systemie produkcji żywności.
Bardzo dziękujemy Pani Barbarze Sordyl-Lipnickiej oraz Panu Zdzisławowi Mańce za możliwość założenia obiektów demonstracyjnych oraz prowadzenia demonstracji ekologicznych w gospodarstwach.
Zdjęcia użyte w newsie zostały wykonane przez doradców ŚODR pomagających w prowadzeniu w/w obiektów demonstracyjnych.